Astronot Gezeravcı'nın deneyi, Türkiye için yeni kapılar açacak

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, bugün Uluslararası Uzay İstasyonu'nda gerçekleştireceği 10. deney olan "UYNA" ile Türkiye'nin uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil malzeme geliştirmeye yönelik önemli bir adım attı. TÜBİTAK MAM'dan Ömür Can Odabaş'ın proje yöneticisi olduğu bu deney, yüksek sıcaklıklara dayanıklı ve yüksek mukavemetli alaşımların üretilmesi üzerine odaklanacak.

UYNA deneyi, KIBO modülündeki ELF kullanılarak gerçekleştirilecek ve eritme ile katılaşma prosesleri sırasında termofiziksel ve kristal büyümesi gibi özelliklerin yerçekimsiz ortamın etkileriyle nasıl değiştiğini araştıracak. Bu çalışmanın, Türkiye'nin uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyetine önemli katkı sağlaması öngörülüyor.

Alper Gezeravcı'nın gerçekleştirdiği bu deney, Türk uzay programının ve bilim insanlarının uluslararası alanda daha fazla tanınmasına da katkıda bulunacak. UYNA deneyi, Türkiye'nin uzay teknolojilerindeki ilerlemesini ve küresel arenada daha etkili bir oyuncu olmasını destekleyerek, ülkenin uzay keşifleri ve teknolojik gelişimleri konusundaki taahhütlerini güçlendirecek.

9 DENEY GERÇEKLEŞTİ

Gezeravcı, ISS'ye ulaştığı günden bu yana 9 deneyi hayata geçirdi.

Astronot Gezeravcı, dün yer çekimsiz ortamdan etkilenen henüz işlevi keşfedilememiş genler ve bunların bağışıklık sistemiyle ilişkisini araştıran "MESSAGE" deneyini hayata geçirdi.

Muş Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerinin önerisi olan ve öğretmenleri Birsen Geçer'in proje yöneticisi olduğu Propolisin Antibakteriyel Etkisi (PRANET) deneyini de yapan Gezeravcı, TÜBİTAK MAM'dan Prof. Dr. İskender Gökalp ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil'in proje yöneticisi olduğu uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesini amaçlayan "gMetal" deneyine de başladı.

Gezeravcı, ayrıca, Tuz Gölü'nde yetişen endemik Schrenkiella Parvula isimli halofit bitkinin uzay ortamına karşı verdiği fizyolojik ve moleküler tepkileri araştıran "EXTREMOPHYTE" deneyini sürdürüyor.

Gelecekte uzayda yaşayacak yüksek sayıda insanın ihtiyaç duyacağı besinlerin sağlanması ve kapalı yaşam ortamlarındaki çevresel kontrollere destek vermesi için yeni bitkiler geliştirmeye yönelik ilk adım olan "CRISPR-GEM" ve mikroalg türlerinin uzayda yaşam destek sistemlerinde kullanılmalarının mümkün olup olmadığının araştırıldığı "UzMAn" deneylerine de devam ediliyor.

Gezeravcı, uzay ortamında alglerin, karbondioksitten oksijen rejenerasyonu, ek gıda temini, su iyileştirme, yaşam destek alanlarında kullanılmasını araştıran "ALGALSPACE" ve uzayda yaşamaya karşı oluşan hayati tepkimelerin "vokal kord" kaynaklı değişimlerle tespiti ve düşük yer çekimsizliğin sebep olduğu rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanmasını sağlayacak "VOKALKORD" deneylerini de sürdürüyor.

"Oksijen Saturasyonu’’deneyiyle de yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesi hesaplanarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedefleniyor.