Çocukların bile veresiye defteri var

ÖZEL HABER- Ekonomik sıkıntılar ve yükselen yaşam maliyetleri, vatandaşları borçlanmaya zorluyor. Bu artış, yetişkinlerin yanı sıra çocukları da finansal olarak etkiliyor. Özellikle 2024 yılının başından itibaren mahalledeki çocukların veresiye yazdırdığını dile getiren İzmir’in Karşıyaka ilçesinde bulunan bir mahalle esnafı, “Yılbaşı itibariyle çocuklar karşılıklı samimiyete dayanarak kendi isimleriyle veresiye yazdırmaya başladılar. Beni sadece bir bakkal olarak değil aynı zamanda abla ve teyze gibi görüyorlar. İlk zamanlarda su veya sakız alınca borç olarak yazdırmaya başladılar. Daha sonra bu durum ilerledi. Tabii bu durumdan ailelerinin de haberi var. Aileleri de samimiyetimize dayanarak çocuklara izin veriyordu. Daha sonrasında gelip borçlarını ödüyorlar. Bu olay şöyle başladı, küçük bir çocuk geldi ‘Abla ben sakız ve su aldım yazarsın hesabıma’ dedi. İlk duyduğumda çok şaşırdım, bu çocuk veresiyeyi nereden biliyor? Daha önce de hiç bu kadar küçük bir çocuğun kendi adına veresiye bir şeyler aldığını görmemiştim. Bu şekilde başladı ve devamı da geldi. Veresiye defterinde şu an mahallemizden 10 çocuğun ismi var” dedi.

ÇOCUKLAR BİLE ZAM NE DEMEK BİLİYOR

Çocukların ekonomiye ve zamlara erken yaşlarda hâkim olduklarını söyleyen esnaf, “Çocuklar ev ekonomisini öğrenmişler. Paralarını ve bütçelerini hesaplıyorlar. Zammın ne demek olduğunu öğrenmişler. Geçen haftadan bu haftaya değişen ürünlerin fiyatlarını fark edip sorguluyorlar. Fiyatları sıkı bir şekilde takip ediyorlar. ‘Her şey çok pahalı’ diyenler de var. Daha bu yaşta mahalledeki tüm bakkalları gezerek fiyat karşılaştırması yapıyorlar. Başka bir bakkalda ürünün neden daha ucuz veya pahalı olduğunu soruyorlar. Neresi uygun geliyorsa oradan almayı tercih ediyorlar” diye aktardı.

EKONOMİK NEDENLER VERESİYEYE YÖNELTTİ

Küçük çocukların borç yazdırmasının temel nedeninin ekonomik sıkıntılar olduğunu ifade eden esnaf, “Çocukların veresiye yazdırmasını kesinlikle ekonomik nedenler tetikliyor. Çocuğun canı bir şey istiyor ancak cebinde o kadar para olmuyor. Ama almak istiyor, canı çekiyor. Fakat harçlığı yetmiyor. Mecbur veresiye yazdırıyor” dedi.

ÇOCUKLAR BORÇLARINA DAHA SADIK

Çocukların borçlarına yetişkinlerden daha sadık olduğunu vurgulayan esnaf, “Çocuklar borcuna çok sadık. Borç yazdırdıktan sonra ‘Abla borcum ne kadar oldu’ diye de arada gelip soruyor. Çünkü ona göre kendini ayarlamaya çalışıyor. Bazı çocuklar da veresiye almasa bile gelip elindeki parasına göre en makul ne alabilirim diye bakıyor. Parası yetmediği yerde ‘Abla kalan kısmını veresiye yazdıralım’ diyenler de oluyor. Çocuklara yetişkinlerden daha çok güveniyorum. Bu durum ailelerinin vermiş olduğu güvenden de kaynaklanıyor. Sonuçta çocuk da ailesinden alıyor parayı kendi kazancı değil. Bu durum daha çok karşılıklı güvene dayalı. Seviyoruz, tanıyoruz mahallenin çocuğu. Annesi babası da müşterimiz. Çocuklar yetişkinlere kıyasla borcunu gün içinde veya birkaç gün sonra hemen ödüyorlar. Hepsini ödeyemeseler bile yarısını ya da bir kısmını getirip ödüyorlar. Çocuklar mahalle esnafının kıymetini daha iyi biliyorlar ve daha sadıklar” sözlerine yer verdi.

ZAMLAR SIKLAŞTIĞI İÇİN VERESİYE TERCİH ETMİYORUZ

Ürünler kısa sürede hızlıca zamlandığı için veresiye vermeyi tercih etmediklerini dile getiren esnaf, “Yetişkin müşterilerimden de veresiye almak isteyenler var. Ancak yetişkinlere veresiye vermeyi çok tercih etmiyoruz. Çünkü aldığımız ürünün yerine yenisini koymak bu sefer bizi zorluyor. Zaten her şey çok pahalı ve çok sık zam geliyor. Bugün 5 TL’lik ürün yarın 10 TL oluyor. Veresiye verirsek de aradaki farkın zararı bize yansıyor. Çocukların aldığı küçük ürünler dahi bazen bütçemizi zorluyor ama çocuklara kıyamıyoruz” ifadelerine yer verdi.