Deniz yükseldikçe kıyılar yükseltiliyor… İç Körfez tehlikede!

Nüfus yoğunluğu, sosyoekonomik gelişmişlik ve ticari faaliyetlerin önemli merkezleri olmaları dolayısıyla büyükşehirlerde iklim değişikliğine bağlı meydana gelebilecek deniz seviyesindeki değişiklikler, korkutan senaryoları da beraberinde getiriyor. İstanbul kadar İzmir için de alarm verilirken, deniz seviyesinin yükselmesi sonucu risk altında kalacak ilçeler merak konusu oldu.

Özellikle İzmir’de İç Körfez içerisinde yer alan Bostanlı, Alsancak ve Güzelyalı’nın tehlike altında olduğunu kaydeden İklim Bilimi Uzmanı Prof. Dr. Doğan Yaşar, etkilenecek çok büyük bir nüfusun olduğunu vurguladı. Öte yandan deniz yükseldikçe kıyıların da yükseltildiğini öne süren Prof. Dr. Yaşar, “Tedirgin olacak bir durum yok, çünkü ne olacağını ve çözümünü biliyoruz. Ama bir an önce İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin de bu çözümler için çalışmaya başlaması gerek. Önce topoğrafya yeniden belirlenecek, bölgelere göre en az 100 yıllık çöküş miktarları hesaplanıp, yeni binalar buna göre yapılacak” dedi.

DENİZ KIYILARI SÜREKLİ YÜKSELTİLİR

“Deniz seviyeleri bugün değil, 18 bin yıldan beri yükselir” diyen Yaşar, “Ama bir de İzmir Körfezi gibi tektonik olarak ciddi çöküş alanları vardır ki bu bölgeler çok daha hızlı yükselir. Yani yerbilimlerini bilmeyenlerin bu konuları konuşmaları daha tehlikeli… 1873 yılından bu yana İzmir Körfezi'nde seviye 1.5 metre kadar yükselmiştir. Ama bu yükselmenin 25-30 cm'si küresel ısınma, 125 cm'den fazlası ise tektonik çökme nedeni ile oluşmuştur. Körfez her yıl ortalama 0.5 ile 1 cm arası çöker. Ve sizler fark etmiyorsunuz ama deniz kıyıları sürekli yükseltilir. Bu nedenle ikinci kordon, Bostanlı ve yeni Güzelyalı çukurda kalmaya başladığı için bu alanlara su basmaya başladı. Özellikle ikinci kordon ve Bostanlı’yı su basma nedeni budur” bilgisini paylaştı.

NE OLACAĞINI VE ÇÖZÜMÜNÜ BİLİYORUZ

Prof. Dr. Yaşar, sözlerine şöyle devam etti: “Burada en önemli yer İzmir İç Körfezi. Bostanlı, Alsancak ve Güzelyalı. Çünkü etkilenen çok büyük bir nüfus var. ‘Ciddi bir deniz yükselmesi sonucu İzmir’i su kaplayacak’ ifadelerini kullanamayız, çünkü sürekli olarak deniz kıyıları yükseltiliyor! Eğer yükseltilmeseydi bu mümkündü. 1873 yılında Kordon yapılırken ihale şartnamesinde ‘Kordon, maksimum gelgitin en az 1.5 metre üzerinde olacak şekilde inşa edilecektir’ maddesi yer alır ve Kordon buna uygun olarak yapılırdı. Ancak 1926 yılında, Yanıkyurt Gazetesi'nde çıkan makalede, ‘Körfez 50 cm kadar çökmüştür’ diye yazılmıştır. Yani 1873'den 1926'ya 50 cm. Bu da yılda 1 cm demektir -ki günümüzde de bu çöküş devam etmektedir. Yani yükseliyor ama biz de kıyıları yükseltiyoruz!”

Yaşar son olarak, “Tedirgin olacak bir durum yok, çünkü ne olacağını ve çözümünü biliyoruz. Ama bir an önce İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin de bu çözümler için çalışmaya başlaması gerek. Önce topoğrafya yeniden belirlenecek, bölgelere göre en az 100 yıllık çöküş miktarları hesaplanıp, yeni binalar buna göre yapılacak” çağrısında bulundu.

BU İÇERİK DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Halkın kantarına çıkıyor: Orman arazisine madende ‘ÇED kurnazlığı’