NASA'da çalışan ilk Türk kadın Dilhan Eryurt kimdir? Dilhan Eryurt neden öldü?

Dilhan Eryurt, NASA'da görev alan ilk Türk bilim insanı olarak kariyerinde çeşitli önemli görevler üstlendi. Başarılarıyla tanınan Dilhan Eryurt kimdir? Dilhan Eryurt neden öldü?

DİLHAN ERYURT KİMDİR?

29 Kasım 1926 tarihinde İzmir'de doğan Dilhan Eryurt'un babası Abidin Ege, 1944 yılında Denizli milletvekili olarak TBMM'ye girmiştir. Eğitim hayatına İzmir'de başlayan Eryurt, ailesinin İstanbul'a ve ardından Ankara'ya taşınmasıyla birlikte Ankara Kız Lisesi'nde öğrenimine devam etti. Matematiğe olan özel ilgisiyle dikkat çeken Eryurt, Ankara Üniversitesi'nde astronomi bölümü açma göreviyle Tevfik Okyay Kabakçıoğlu'nun yanında fahri asistan olarak çalıştı. 1946'da İstanbul Üniversitesi Yüksek Matematik ve Astronomi Bölümü'nden mezun olduktan sonra Michigan Üniversitesi'nde lisansüstü çalışmalara devam eden Eryurt, 1953 yılında Ankara Üniversitesi Astrofizik Anabilim Dalı'nda doktorasını tamamladı ve ardından doçentlik çalışmalarını sürdürdü.

DİLHAN ERYURT’UN KARİYERİ

1959 yılında Uluslararası Atom Enerji Ajansı'nın bursuyla Kanada'ya giden Dilhan Eryurt, Deep River Atom Enerjisi Laboratuvarı'nda Alastair G. W. Cameron ile birlikte çalıştı. Bu süreçte hidrojen yıldızları üzerindeki araştırmalarıyla dikkat çekti ve yıldızların yapı modellerine dair başarılı programlar geliştirdi. Daha sonra Amerikan Soroptimist Federasyonu bursuyla ABD'ye giden Eryurt, Indiana Üniversitesi'nde görev aldı ve Goethe Link Gözlemevi'nde Prof. Dr. Marshall Wrubel ile çalıştı. NASA'ya bağlı Goddard Uzay Araştırma Enstitüsü'nde uzay uçuşlarıyla ilgili kuramsal araştırmalara liderlik eden Eryurt, güneşin yapısı, evrimi ve güneşten gelen nötrinoların hesaplanması konusundaki çalışmalarıyla Güneş hakkında yeni bilgiler ortaya koydu. 1969'da Apollo Başarı Ödülü ile ödüllendirilen Dilhan Eryurt, Goddard Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olarak görevine devam etti.

1968 yılında Türkiye'ye dönen Eryurt, Ankara Üniversitesi Astrofizik Anabilim Dalı'nda asistanlık yaparak Egbert Adriaan Kreiken ile doktora ve doçentlik çalışmalarını tamamladı. 1956 yılında tamamladığı doktora tezi ve 1961'de yayımlanan doçentlik tezi Türkiye'de astrofizik alanında yapılan ilk yayınlardan oldu. ODTÜ'de misafir profesörlük yapan Eryurt, astrofizik derslerini başlattı ve Türkiye'deki astronomlar arasındaki fikir alışverişini artırmak amacıyla Ulusal Astronomi Kongresi'ni kurdu. NASA'daki bilimsel araştırmalara ara vermeden 1969-1973 arasında ODTÜ'deki görevine devam etti. 1973 yılında ODTÜ Fizik Bölümü'ne dönen Eryurt, 1977 yılında TÜBİTAK Bilim Hizmet ve Teşvik Ödülü'ne layık görüldü. Emekli olduktan sonra 1997 yılında Türkiye Bilimler Akademisi'ne şeref üyesi seçilen Dilhan Eryurt, 2009 yılına kadar 46'sı İngilizce, 13'ü Türkçe olmak üzere toplamda 59 yayına imza attı.

DİLHAN ERYURT NEDEN ÖLDÜ?

Dilhan Eryurt, Ankara'da, 13 Eylül 2012 tarihinde kalp krizi geçirerek vefat etti.