Daha önceki haftalarda “Hemoroid Hastalığından” ayrıntılı şekilde bahsetmiştik. Bu hafta ise makatta şiddetli ağrı ve ele gelen sert kitleye sebep olması nedeniyle hastalarda büyük korkuya sebep olan “Tromboze Hemoroidleri” (hemoroide pıhtı oturması durumu) inceleyeceğiz.

Hemoroid ve Hemoroid Hastalığı Nedir?

Hemoroidler (basur), sindirim sistemimizin son kısmını oluşturan anüs bölgesinde (makat bölgesi) yer alırlar. Halk arasında “basur” olarak da adlandırılırlar. Bu kanalın altında yer alan hemoroidlere “dış hemoroidler”; üstünde yer alan hemoroidlere ise “iç hemoroidler” adı verilir. Daha önce de bahsettiğimiz gibi hemoroidler atar ve toplardamarların demet şeklinde birleşmesiyle oluşan doğal doku yastıkçılarıdır ve dünyadaki bütün insanlarda bulunurlar. En önemli görevlerinden biri; makat bölgesinde yastıkçık işlevi görerek dışkının rahat çıkmasını ve anüsün kayganlaşmasını sağlamaktır. Sızdırmazlık gibi görevleri de vardır. İşte bu hemoroid memelerinin, ıkınma, yanlış beslenme, kabızlık veya hamilelik gibi sebeplerle büyüyüp çeşitli şikayetlere sebep olmasına “hemoroid hastalığı” denir. Hemoroid hastalığının en sık belirtisi dışkıdan sonra görülen ağrısız, parlak kırmızı renkte kanamadır. Diğer belirtileri makattan dışarı sarkma, bu bölgede ıslaklık, kaşıntı, nadiren gelişen ağrı ve ele gelen sert kitlelerdir. İşte bu nadir görülen ağrı ve ele gelen sert şişliklerin oluştuğu durumlarda “tromboze hemoroid” hastalığından şüphelenilir.

Tromboze Hemoroid Nedir?

Tromboze hemoroidler sıklıkla dış hemoroidlerden gelişir. Hastalık gelişmeyen normal kişilerde bu dış hemoroidlerin üstü normal deri ile kaplıdır ve kolay kolay fark edilmezler. Kişilerin yanlış tuvalet alışkanlıkları, kabızlık, ıkınma, ağır iş yapmak- yük kaldırmak gibi pek çok sebebe bağlı olarak dış hemoroidler büyüyebilir veya ödemlenebilirler. Bazı durumlarda dış hemoroidleri besleyen damarlarda kan akışı bozulur ve ani gelişen kan pıhtıları oluşarak hemoroidleri tıkayabilir. İşte bu duruma “tromboze hale gelmiş hemoroid” denir.

Tromboze Hemoroid Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Tromboze hemoroidler makat bölgesinde şiddetli ağrıya sebep olur. Bu ağrı dışkılamadan bağımsız olarak devamlıdır ve kolay kolay geçmez. Hastalar eliyle bu bölgeye dokunduklarında sert, ağrılı, mavi-mor renkte bir şişlik fark ederler. Makat bölgesinde rahatsızlık hissi, yanma ve kaşıntı oluşabilir. Bazı durumlarda tromboze olmuş hemoroidlerin üstünü kaplayan deri kendiliğinden açılır ve içinden kan veya siyah renkli pıhtılar boşalabilir. Bu kanlı içerik kişinin büyük tuvaletinden sonra olabileceği gibi kendiliğinden gelişip iç çamaşırında kirlenme şeklinde de görülebilir.

Tromboze Hemoroid Hastalığının Sebepleri Nelerdir?

Tromboze hale gelmiş hemoroid hastalığının en sık sebepleri arasında; uzun süreler boyunca ayakta durmak veya oturmak, sürekli ağır yük kaldırılan bir iş veya ağır sporlar yapmak, liften fakir içerikli ve kabızlığa yatkınlık yaratan yanlış beslenme alışkanlıkları, batı tarzı fast-food beslenme, devamlı ıkınmak, ıkınarak büyük tuvalet yapmak veya tuvalette uzun süreler oturmak, kronik kabızlık veya ishal, katı ve sert dışkılamak, hareketsiz bir hayata sahip olmak, hamilelik gibi pek çok faktör yer alır.

Tromboze Hemoroid Hastalığının Tedavisi Nasıldır?

Her hastalıkta olduğu gibi tromboze hemoroid hastalığında da tedavide en önemli basamak hastalık ilerlemeden bir doktora başvurmaktır. Öncelikle genel cerrahlar tarafından dikkatli bir muayene yapılmalıdır. Altta yatabilecek diğer hastalıklar dışlandıktan ve doğru tanı konduktan sonra hastalığın şiddetine ve bulgularına göre bir uygun bir tedavi planı yapılır. Bazı durumlarda kolonoskopik inceleme de yapılabilir. Hastalığın sık tekrarlayıp tekrarlamadığı, şikayetlerin ne kadar süredir var olduğu, hastalığın şiddeti, tromboze olmuş hemoroidin büyüklüğü, kanama veya iltihap varlığı, hastanın ağrı derecesi değerlendirilir. Eğer acil cerrahi operasyon planlanmazsa ayrıntılı bir öneriler listesi hazırlanır. Öncelikle uygun bir beslenme alışkanlığı kazanılmalıdır. Bol su ve sıvı tüketilmeli, öğünlerde lifli gıdaların miktarı arttırılmalı, katı yemeklerden ve acı-baharat-asit içeren gıdalardan uzaklaşılmalıdır. Doğru dışkılama alışkanlığının kazanılması da tedavide çok önemli bir basamağı oluşturur. Kişiler tuvalette ıkınmamalı, uzun süreler tuvalette kalmamalı, tuvaletin süresini uzatan telefon-sosyal medya-kitap-dergi gibi alışkanlıklar tuvalet esnasında kesinlikle bırakılmalıdır. Eğer alaturka tuvalet kullanma imkanı yoksa, klozete oturulduğunda ayakların altına tuvalet basamağı yerleştirilerek uygun dışkılama pozisyonu sağlanmalıdır. Makat bölgesinin doğru temizliği, yanlış alışkanlıkların hastalığı nasıl olumsuz etkilediği uygun bir şekilde hastaya anlatılır. Ağızdan alınan ilaçlar, kremli tedaviler, ılık su oturma banyoları da doktor kontrolünde olacak şekilde düzenlenir. Ancak hastalık daha önceden de tekrar etmişse, bulgular (ağrı ve kanama) şiddetliyse, pıhtı oturmuş tromboze hemoroid çok büyükse, iltihap mevcutsa ve yukarıda anlatılan tedaviler yetersiz kaldıysa cerrahi bir operasyon ön planda düşünülür. Ameliyatta son bilimsel rehberlerin önerileri doğrultusunda pıhtılı hemoroid cerrahi olarak çıkartılır. Bu işlem lokal anestezi ile kolay bir şekilde yapılabileceği gibi; büyümüş ve çok ağrılı tromboze hemoroid varlığında daha ileri anestezi yöntemleri de kullanılabilir. Son olarak makat bölgesinde şiddetli ağrı, makattan kanama veya ele gelen sertlik hissediyorsanız vakit kaybetmeden doktora başvurunuz. Herkese sağlıklı günler dilerim…