Bunu seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump söylemişti. Trump, geçtiğimiz günlerde Suriye ile ilgili analiz yaparken dikkat çeken sözler sarfetmişti. Aynen sözleri şöyleydi “Suriye'de çok fazla belirsizlik var ve bunun anahtarı Türkiye'nin elinde”. Trump böyle söyledi ancak İran ve belki de Rusya Suriye üzerinden hala elini çekmiş değil.
İran’ın aslında, Suriye'yi domino edecek gücü yok. Boyundan büyük sözler eder, ancak bölgede etkinliği kalmadı. Lübnan'daki Hizbullah'a destek veremedi, Yemen'deki Husi’lere desteği yok. Husi'ler tek başına İsrail'e karşı savaşıyor. Şebbihaları da(Suriye Hükümetinin Esad’a bağlı paralı sadık askerleri) yalnız bıraktı. İran’ın Bölgede gücü yok, kalmadı, ancak emelleri bitmedi. Suriye'deki karışıklığı bu nedenle çıkarıyor.
İran, Suriye'de oyun kurucu rolünü kaybetti. Ancak oyun bozucu rolü var. İran’ın, Suriye'de süper güçler varken hiç bir şekilde alanda yer alacak durumu kalmadı. Suriye'deki Şii'ler de İran'a sırtını döndü. Bu nedenledir ki karışıklık yaratma peşinde. Bir de İran’ın Ekonomik ve kalkınma sorunu var. Kendi iç meseleleri var. Nüfusunun büyük bölümü değişim yanlılarının tarafında. Ülke yönetimi gelenekselci ve destekçilerinin oranı çok az. Bu durum İran’ın da çok rahat olmadığını gösteriyor. Yani kendi iç meseleleri yönetimi düşündürüyor.
Suriye’de Hama, Humus ve Lazkiye bölgesinde mezhepler üzerinden iç karışıklık çıkarma peşindeler. Kendi iç meselelerini çözemeyen İran, Suriye’yi kaybetmenin sıkıntısını yaşıyor ve öç almaya çalışıyor. İran, Şebbihalar ve bazı Esad yanlılarını mezhepler üzerinden kışkırtmanın peşinde. Ayrıca önceki gün Sednaya cezaevi sorumlularının yakalanması için başlatılan operasyonlar sonrası karışıklık çıkarılmak istenmişti. Türkiye, Suriye’de iç karışıklık olmaması için çaba gösteriyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye için diplomasi anlamında büyük bir çaba içinde. Türkiye, Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunması gerektiğini hep ifade ediyor. Hem Cumhurbaşkanı Erdoğan, hem Dışişleri Bakanı Hakan Fidan önce de şimdi de bunu belirtiyor. Ancak bazı ülkeler sürekli iç karışıklık, kaos olsun diye çabalıyor.
İçi boş, çürümüş dokunsan düşecek bir Esad rejimi varmış. Esad’ın Ülkede etkisi kalmadı ancak İran üzerinden mezhepsel karışıklık yaratılmak isteniyor. Aslında halk, Esad’ın ülkeyi ne duruma düşürdüğünü, ülkeyi finansal anlamda çökerttiğini ve 2 yıl boyunca 250 milyon doları uçakla Rusya’ya kaçırdığını gördü, öğrendi. Suriye halkı, kendi paralarının Esad tarafından ülke dışına çıkarılmasına çok tepkili. Esad’ın Londra da 79 milyon dolar dondurulmuş bir hesabı da bulunuyor. Maalesef ülkeden çıkan para geri dönmüyor. Ancak ülkenin kalkınması için milyarlarca dolar paraya ihtiyaç var. Uluslararası toplum ve Arap ülkeleri bu konuda Suriye’ye destek verecek mi göreceğiz. Bir de Suriye halkı, yeni dönemin arkasında duruyor. Suriye halkının bu kışkırtmalara paye vermeyeceğini düşünüyorum.