Hıdırellez, Türk ve Orta Asya kültüründe önemli bir yere sahip olan geleneksel bir bahar bayramıdır. Adını, İslam inancında peygamber Hızır ile İslam öncesi Türk kültüründe önemli bir yere sahip olan Hızır ile ilgili efsanelerden alır. Hıdırellez, her yıl 5-6 Mayıs tarihlerinde kutlanır genellikle baharın gelişini, bereketi, bolluğu ve yeniden doğuşu simgeler.

Hıdırellez gününe özel birçok ritüeller ve kutlamalar yapılır. Kutlamalar genellikle açık alanlarda yapılır. Piknikler, şenlikler, oyunlar ve danslar bu kutlamaların vazgeçilmezleri arasında yer alır. Özellikle yeşil alanlarda yapılan pikniklerde, sevdikleri ile bir araya gelen insanlar, ateş etrafında toplanarak şarkı söyler, oyunlar oynar, ateşten atlar ve geleneksel Hıdırellez yemeklerini birlikte yerler.

Hıdırellez günü yapılan ritüellerden en bilindiği dilek dilemedir. İnanışa göre, Hıdırellez gecesi gökyüzüne dileklerinizi yazıp ateşe verirseniz, tuttuğunuz dilek gerçekleşir. Bu nedenle de Hıdırellez gecesi insanlar dileklerini diler ve gelecek için umutla yaklaşır. Yapılan bir diğer dilek dileme yöntemi ise; kağıda yazılan dileğin gül ağacının altına gömülmesidir. Bu özel günde, insanlar dileklerini ya kağıda yazar ya da sembolik şekillerle ifade eder.

Ev isteyenler ev maketi, araba isteyenler küçük bir araba, bebek isteyenler oyuncak bebek veya para isteyenler gümüş para gibi semboller kullanarak bu ritüeli yaparlar. Ertesi gün, dileğin yazılı olduğu kağıt alınır ve suya atılır. Kağıdın suya karışıp gitmesi, dileğin gerçekleşmesine dair bir işaret olarak kabul edilir.  Bir başka yaygın gelenek ise dört yolun ağzına ateş yakılmasıdır. Bu ateşin üzerinden üç kez atlanır. Atlayış sırasında kış boyunca insanların üzerine çöken uyuşukluğun, yorgunluğun ve hareketsizliğin gitmesine inanılır.

Bir başka inanca göre de ateşten atlanırken dert ve kederlerin de kişiden uzaklaştığı düşünülür. Bir diğer bilindik ritüellerden biriyse kişisel eşyaların; yüzük, küpe, kolyelerin su dolu bir çömleğe atılmasıdır. Bu ritüel sırasında eşyalar çömleğe atılırken genellikle “kısmetim açılsın” gibi ifadeler kullanılır.

Ardından çömleğe su eklenir, ağzı kapatılır ve gül ağacının dibine bırakılarak bir gece bekletilir. Ertesi gün, çömlekteki eşyalar manilerle birlikte çıkartılır. Bu gelenek, genellikle kısmetin açılması, şansın artması ve mutluluk getirmesi amacıyla yapılır. Bu bahsettiğim ritüeller Hıdırellez gecesi yapılanlardan birkaç tanesidir.

Sonuç olarak Hıdırellez günü, Türk ve Orta Asya kültürlerinde önemli bir yere sahip olan ve insanların doğayla, bereketle ve birbirleriyle olan bağlarını kutladıkları anlamlı bir bayramdır. Bu özel gün, baharın gelişini selamlayan, umudu ve yenilenmeyi simgeleyen bir kutlama olarak her yıl coşku ile kutlanmaktadır.