Gizli güvensizliklerin ardına saklanan kibir: Üstünlük Kompleksi

Kimi insanlar, sahip oldukları eksiklikleri örtmek için olmadıkları biri gibi davranırken, bir yandan da kendi egosunu zedelediklerini düşündükleri insanlara yukarıdan bakarlar. Bu duruma, üstünlük kompleksi adı verilir. Üstünlük kompleksi, bir bireyin kendisini diğer insanlardan daha üstün, yetenekli veya önemli görme eğilimin verilen isimdir. Bu durum, genellikle kişinin kendi değeri hakkında abartılı bir inanca sahip olmasından kaynaklanır ve bu inanç, başkalarına karşı gösterdikleri kibirli veya küçümseyici bir tutumla sonuçlanır. Üstünlük kompleksi olan insanlar, hiç kimsenin yapmadığını yapma, hiç kimsenin sahip olmadığı bir şeye sahip olma ve kendilerini diğer herkesten bir adım önde olduklarına kendilerini inandırmışlardır. Başta gerçeğin böyle olmadığının içten içe kendileri de farkında olsalar da, bir süreden sonra bu rol üstlerine öyle bir yapışır ki kendi yalanlarına kendileri de inanırlar ve bu oyunu içten bir şekilde oynarlar.

Üstünlük kompleksi, kişinin içsel bir güvensizlik veya yetersizlik duygusunu örtmek için geliştirdiği bir savunma mekanizması olarak ortaya çıkar. Kendi eksikliklerini, karşısındaki insana yukarıdan bakarak ve karşısındaki insanı aşağılayarak örtebileceğine inanır. Üstünlük kompleksi, sosyal ilişkilerde çatışmalara ve uzun vadede kişinin hem sosyal hem de duygusal sağlığının zarar görmesine yol açar. Bu kompleksin altında yatan güvensizlik veya düşük özsaygı gibi sorunlarla başa çıkmak için psikolojik destek almak gerekebilir.

ÜSTÜNLÜK KOMPLEKSİNİN BELİRTİLERİ

Çevrenizde var olan kişilerde üstünlük kompleksi olup olmadığını anlayabilmek için bu belirtilerden kaç tanesini o kişide gözlemlediğinizi göz önüne alabilirsiniz. İşte üstünlük kompleksinin bazı belirtileri…
 

Kendini Aşırı Övme:

Üstünlük kompleksi olan kişi, sürekli olarak kendi başarılarını, yeteneklerini veya zekasını abartılı bir şekilde vurgulayarak ön plana çıkarmaya çalışır. Sürekli olarak kendisini övme hali içerisindedir.

Başkalarını Küçümseme:

Diğer insanların başarılarını veya yeteneklerini küçümseyerek kendisini daha üstün göstermeye çalışır. Bunun temel nedeni, kendi eksikliklerini karşı tarafın anlamasını engellemektir. Bunu da karşısındaki insanı yermeye çalışarak gizler.

Eleştiriye Kapalı Olma:

Kendi hatalarını kabul etmekte zorlanır ve eleştirileri genellikle reddeder veya savunmacı bir tutum sergiler. Çünkü bu komplekse sahip kişiler kendilerini her zaman, her koşulda haklı kabul ederler. Bir sorun varsa muhtemelen sizden kaynaklıdır.

Empati Eksikliği:

Diğer insanların duygularını anlamakta zorluk çekerler, çünkü kendi üstünlüğüne odaklanmıştır. Bu nedenle empatiden yoksundurlar. Aşırı derecede bencildirler.

Kontrol İhtiyacı:

Sürekli olarak kontrolü elinde tutma ve diğer insanları yönetme arzusu içerisindedirler. Kontrol edemedikleri her durum onları rahatsız ve huzursuz hissettirebilir.