Fiziksel temastan kaçınma: Dokunma fobisi nedir, belirtileri neler?

Dokunma fobisi, her yaşta insanı etkileyebilen ve fiziksel temasa karşı duyulan yoğun korkuyla tanımlanan bir rahatsızlıktır. Bu fobiye sahip kişiler, basit bir tokalaşmadan, sarılmaya kadar tüm temaslardan kaçınmak ister. Psikoloji bilimi, bireylerin sosyal yaşamlarını etkileyen bu zorluğu anlamak ve aşmak için pek çok alternatif yol sunar. Peki, dokunma fobisi nedir, neden oluşur ve nasıl aşılabilir?

DOKUNMA FOBİSİ NEDİR?

Dokunma korkusu, diğer adıyla 'haptofobi', bireylerin fiziksel temastan kaçınma isteğiyle yaşamlarını şekillendiren ciddi bir fobi olarak karşımıza çıkar. Bu fobiye sahip olan kişiler, başkalarının dokunmasına karşı aşırı hassasiyet gösterir ve dokunulma fikri bile kişiye kaygı yaratabilir. Çocukluk döneminde yaşanılan travmalar, kişisel deneyimler veya psikolojik rahatsızlıklar, bu korkunun temel nedenlerinden biri olabilir. Özellikle kişinin sınırlarının ihlal edildiği bir geçmiş, dokunma fobisini tetikleyebilir.

DOKUNMA FOBİSİNİN BELİRTİLERİ

Dokunma fobisi, kişiye sadece fiziksel tepkiler değil, aynı zamanda duygusal tepkiler de yaratabilir. Bu fobiye maruz kalan kişiler, el sıkışmak, sarılmak veya birine dokunmak gibi basit etkileşimlerde dahi yoğun kaygı ve korku yaşayabilirler. Bu durum bazen panik ataklara, terlemeye, kalp çarpıntısına ve nefes darlığına neden olabilir. Bu korku kimi zaman kişinin tamamen içine kapanmasına kadar ilerleyebilir ve sosyalleşmesini kısıtlar.

PSİKOLOJİDE DOKUNMA FOBİSİ

Dokunma korkusunun psikolojik temelleri derin ve karmaşık olabilir. Bu fobi, genellikle kişinin duygusal olarak güvenlik arayışından kaynaklanır. Fiziksel temas aslında insanlar için güven, yakınlık ve bağlanmanın bir ifadesi olarak tanımlanır. Ancak dokunma fobisine sahip bireyler, bu teması bir tehdit olarak algılarlar. Psikoloji alanında, bu fobinin altında yatan nedenlerin genellikle geçmiş travmalar, düşük özsaygı veya sosyal anksiyete bozukluğu gibi derin psikolojik problemler olduğunu ortaya koyuluyor.

DOKUNMA FOBİSİ TEDAVİ YÖNTEMİ

Dokunma fobisinin üstesinden gelmek mümkündür. Psikoterapi, özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT), dokunma fobisinin tedavisinde etkili bir yöntem olarak kişinin karşısına çıkar. Terapist eşliğinde, birey dokunma korkusuyla yüzleşir ve bu korkuyu aşmak için adım adım güvenli ortamlar oluşturulur. Ayrıca, kişinin kaygılarını tanımasına ve onları kontrol altına almasına yardımcı olacak çeşitli rahatlama teknikleri de tedavi sürecine dahil edilebilir.