Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu nedir? DEHB belirtileri

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, günümüzde çocukların birçoğunda gözlemlenen bir sağlık sorunudur. Büyük oranda çocukluk çağlarında görülse de her yaştan insanda bu hastalığa rastlanabilir. Nörogelişimsel bir bozukluk olarak tanımlanan dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, yerinde duramayan ve aşırı hareketli, çoğunlukla da erkek çocuklarında tespit edilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun ne olduğuna daha detaylı değinecek olursak…

DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU NEDİR?

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, kişinin dikkat süresinde sorun yaşadığı, aşırı hareketli ve dürtüsel davranışlar sergilediği nörogelişimsel bir bozukluk olarak karşımıza çıkar. Çocukluk döneminde ortaya çıkmasına rağmen, yetişkinlikte de devam edebilir. DEHB, bireyin günlük yaşamında, okulda, işte ve sosyal ilişkilerde zorluklar yaşamasına neden olabilir. Bu hastalığın neyden kaynaklanarak ortaya çıktığı kesin olarak belirlenememiş olsa da, yapılan çeşitli araştırmalara göre dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, beynin dikkat ve sosyal olarak yargıya varmak için kullandığı bölümünün daha zayıf olması nedeniyle ortaya çıkar. 

DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNUN BELİRTİLERİ

DEHB'nin belirtileri çoğunlukla üç ana kategoride incelenir. Bunlar dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellik olarak karşımıza çıkar.

Dikkatsizlik açısından bu hastalığı ele aldığımızda DEHB teşhisi konan kişilerde, detaylara dikkat edememe, dikkatsizce hatalar yapma, bir işi ya da görevi sonuna kadar takip etmekte zorlanma, dinlemede zorluk çekme ve verilen talimatlara uymakta sıkıntı yaşama, günlük işlerde organizasyon becerilerinde eksiklik, sık sık bir şeyleri unutma ve eşyalarını kaybetme gibi belirtiler görülür.

Hiperaktivite kısmına baktığımızda DEHB teşhisi konan kişilerde, sürekli hareket halinde olma, yerinde duramama, uzun süre oturması gereken ortamlarda sürekli kıpırdanma, aşırı konuşma ve sürekli enerji dolu olma gibi belirtiler gözlemlenir.

Ve son olarak dürtüsellik açısından bu hastalığın belirtileri incelendiğinde DEHB teşhisi konan kişilerde, söz kesme ya da başkalarının sırasını bekleyememe, sonuçları düşünmeden hızlı kararlar alma, anlık tepkiler verme ve düşünmeden hareket etme gibi birtakım belirtiler kendisini gösterir.

DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU TEDAVİSİ

DEHB hastalığının tedavisinin temelinde, semptomları kontrol altına almak ve bireyin hayat kalitesini artırmak amacı yer alır. Bu tedaviler çoğunlukla medikal, psikolojik ve davranışsal yaklaşımlar içerir. DEHB tedavisinin detaylarına bakacak olursak…

İlaç Tedavisi:

DEHB'nin tedavisinde en yaygın kullanılan ilaçlar, merkezi sinir sistemini etkileyen uyarıcı ilaçlardır. Bu ilaçlar, bireyin dikkatini toplamasına ve dürtüselliğini kontrol etmesine yardımcı olur.

Davranış Terapisi:

Özellikle çocuklar için davranışsal terapi, olumlu davranışları teşvik etmek ve olumsuz davranışları yönetmek için son derece faydalıdır.

Ebeveynlerin ve öğretmenlerin de sürece dahil olduğu eğitimler ile çocuğun davranışlarının daha iyi yönetilmesi sağlanabilir.

Psikoterapi:

Bireysel terapi, özellikle ergenler ve yetişkinler için DEHB'nin yol açtığı zorluklarla başa çıkmak konusunda destekleyici bir tedavi niteliği taşır.

Bilişsel-davranışçı terapi (BDT) gibi yöntemler, bireyin kendisini daha iyi tanımasına ve semptomlarını yönetmesine yardımcı olabilir.