Seçim sonrası yeni tehdit: Sağlıklı besine erişemeyeceğiz!

KEMAL ÖZKURT - ÖZEL HABER

Türkiye'de ikinci tur seçimleri geride kalmışken, gıda ürünleri başta olmak üzere, birçok üründe arka arkaya zam gelmeye başladı. Geçtiğimiz günlerde süpermarketler raflarda bulunan ürünlere yaklaşık yüzde 30 oranında zam yapmıştı. İlerleyen günlerde bu artışların devam edip etmeyeceği ise vatandaşlar tarafından merak konusu oluyor. Fiyat artışlarının nedenleriyle ve ilerleyen süreçte sebep olabileceği etkilerden bahseden Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Genel Başkanı Aziz Koçal, "Fiyat artışları seçim sürecinde baskılanan fiyatların ortaya çıkmasından dolayı oluşuyor. Artışlar bu şekilde devam ederse vatandaş sağlıklı besine erişemeyecek ve konuştuğumuz tek konu sağlık sorunları olacaktır. Bu yüzden özellikle tarım konusunda bürokratlar ve yöneticiler liyakatli ve işinin uzmanı kişilerden oluşmalıdır " dedi.

"BASKILANMIŞ FİYATLAR SEÇİM SONRASI ZAMLARA YANSIDI"
Fiyat artışlarının özellikle seçimden sonra bir anda gerçekleşmesinin aslında seçimler nedeniyle bazı fiyatların baskılanmış olduğunu belirten Koçal, "Özellikle iktidara yakın zincir marketler, seçim sonrasına kadar ürünlerine hiçbir zam yapmadılar. Sadece seçim sürecinde dövizin yükselmesiyle birlikte bunu bazı ürünlere yansıtmak zorunda kaldılar. Bunun yanı sıra süreç boyunca piyasalarda oluşan belirsizlikler seçimlerin sonuçlanmasıyla birlikte daha da netleşti ve marketler ürün fiyatlarını güncellemeye başladı. Özellikle kur artışlarının beklenmesi zincir marketleri harekete geçirdi ve artıştan önce fiyat arttırmaya başladılar" ifadelerini kullandı. 

"ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERİN EN BÜYÜK SORUNU; SAĞLIKLI BESİNE ERİŞEMEME"
"Seçimlerin ardından fiyatlarda bir düşüş beklemek hayalcilik olur, tüm ürünlerde özellikle gıda ürünlerinde ciddi artışlar olacaktır" diyerek vatandaşlara uyarılarda bulunan Koçal, "Bu artışlara sadece gıda ürünlerini değil elektronik, akaryakıt ve beyaz eşyaları da ekleyebiliriz. Bundan sonra kademeli olarak yaşamımızı ilgilendiren tüm ürünlerde artışlar olacaktır. Bu artışlar vatandaşları sadece maddi olarak değil sağlık açısından da ciddi zararlar verecektir. Şunu özellikle belirtmek isterim ki önümüzdeki günlerde vatandaşın en önemli sorunu, sağlıklı, besin değeri yüksek gıdaya erişememesi ve barınma olacaktır. İktidar olarak üretime yönelmeyip ithalatı teşvik ederseniz ve yabancılara konut satışlarını cazip hale getirirseniz, sonuç hüsrandır. Bunun sonucunda da ne yazık ki seçimin ve yirmi yıllık uygulanan hatalı ekonomik politikaların sonucunda oluşan acı reçete yine halka kesilecektir. Her ay yoksulluk sınırı artıyor, enflasyon artıyor, ama alınan ücretler sabit kalıyor" diye belirtti. 

"TARIMDA YÖNETİCİLER LİYAKATLİ VE İŞİN UZMANLARINDAN OLUŞMALI"
Fiyat artışlarının engellenebilmesi için sürekli olarak iktidara tavsiyelerde bulunduklarını fakat uygulanmadığı için bu artışların yaşandığına dikkat çeken Koçal, uzun vadede alınacak önlemler ve yapılacak uygulamalar konusunda ise şunları söyledi:

"Küstürülen çiftçi tarlaya döndürülmeli ve tarım arazileri korunmalıdır. Sit alanlarında betonlaşmaya izin verilmemelidir. Bazı bölgelerimizde konutlar da dahil, yayla ve meralarımız ile tarım arazilerinin yabancılara satışları durdurulmalı. Tarım ürünlerinde dışa bağımlı ülke olmaktan çıkıp, planlı bir üretime geçmeliyiz. Bir yılda ne kadar tüketim yapıyorsak ona göre üretim planlanmalıdır. Özellikle tarım konusunda bürokratlar ve yöneticiler liyakatli ve işinin uzmanı kişilerden oluşmalıdır ve ziraat mühendisleri odaları ile iş birliği içinde olmalıdırlar. Çiftçiye destek sağlanmalı ve akaryakıt gibi başlıca giderlerinde KDV sıfırlanmalı. Üretim ve tüketim kooperatifleri teşvik edilmeli ve güçlendirilmelidir. Her köye bir öğretmen, bir ziraat mühendisi uygulaması hedefimiz olmalı. Gıdaların ve imal edilen ürünlerin mağazalarda veya marketlerde satış etiketleri üzerinde alış ve satış fiyatlarının yazılmasını sağlayacak yasal düzenleme yapılmalıdır. Etiket fiyatı üzerinde alış satış fiyatının yazılı olması vatandaşın denetimini ve seçimlik hakkını kullanmasını sağlayacaktır. Etkin ve etkili denetimler sürekli hale getirilmeli, yerel yönetimler denetimlerde etkin görev almalı. Bazı ürünlerin fiyatlarında üst limit uygulanmasına geçilmelidir. Unutulmamalı ki serbest piyasa ekonomisi denetimsiz ekonomi değildir."

PİYASANIN KORKULU RÜYASI 'STOKÇULAR'
Zamların konuşulduğu her dönemde ortaya çıkan 'stokçular' sebebiyle en çok mağduriyeti yine vatandaşlar yaşıyor. Zaten yapılan zamlara bir de tutulan stoklar yüzünden daha yüksek fiyatlarla tezgaha geldiğini söyleyen ve alınması gereken önlemler konusunda konuşan Koçal, "Stokçular, fahiş fiyat uygulayanlar, fırsatçılar bunlar her dönem mevcuttur. Kriz ortamlarında da en çok bunlar kazanır. Kanunen her ne kadar suç olsa da, yeteri kadar denetim olmadığından, maalesef önlenemiyor. Önüne geçebilme için, etkin ve etkili denetim yapılmalı, ürünün tarladan çıkıştan itibaren tüketiciye ulaşana kadar takibi yapılan sistem kurulmalıdır" dedi.