Sonbahar mevsiminin yol açtığı depresyona dikkat

Uzman Psikolog Özge Bilir, depresyonu “gerçek dışı inançlar, çarpıtılmış düşünceler ve negatif bakış açısının neden olduğu, olumsuz duygulanım ve ruhsal çöküntü hali” olarak tanımladı ve bu konuda önemli bilgiler paylaştı. Psikolog Bilir, depresyonun toplumda en yaygın görülen duygudurum bozukluklarından biri olduğunu vurguladı. Bu süreçte bireyin özsaygısında düşüş yaşandığını, özgüven eksikliği, mutsuzluk hissiyle birlikte, eskiden keyif aldığı aktivitelerden artık zevk alamadığını ve beden temposunun yavaşladığını belirtti.

Depresyonun en net iki semptomunun “hayattan keyif almada, isteklerde azalış ve çökkün bir ruh hali” olduğuna değinen Psikolog Bilir, “Bu süreçte iştah azalması veya artması sonucu yeme bozuklukları görülebildiği gibi uyku azalışı ya da artışı da görülebilir. Depresif bir ruh hali, huzursuzluk, kaygı, kararsızlık, motivasyon kaybı, dikkat dağınıklığı, özgüvende düşüş, cinsel istek azalışı ya da artışı, problemleri çözümleme kabiliyetinde azalma görülür; ölüm ya da intihar düşüncesi veya planları eşlik edebilir” dedi.

KADINLARDA VE GENÇLERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR

Hava sıcaklıklarının düşmesiyle beraber duygu durumumuzda da değişimler gözlemlendiğini söyleyen Psikolog Bilir majördepresyonun alt tipi olarak “mevsimsel depresyon” yaşandığını söyledi. Belirtilerini sonbahar-kış aylarında gösterebildiği gibi bazen de ilkbahar aylarında gösteren mevsimsel depresyona dair, “Özellikle sonbaharda başlayan ve kış boyunca kısalan günler nedeniyle melatonin seviyesinin artması ve gün ışığından daha az yararlanmak, serotonin seviyesindeki düşüklük depresif belirtilerde artışa neden olmaktadır. Daha çok kadınlarda ve gençlerde görülme sıklığı fazladır” açıklamasında bulundu.

TEK BAŞINA BİR HASTALIK OLARAK TANIMLANMAZ

Psikolog Bilir mevsimsel depresyonun ortaya çıkışını arttıran başlıca nedenleri sıralarken, “duygusal, çevresel, genetik- biyolojik faktörler, düşük D vitamini, Ekvator’dan uzakta yaşamak, bipolar bozukluk ve major depresyon” unsurlarına vurgu yaptı. Mevsimsel depresyonun tek başına bir hastalık olarak ele alınmadığını, bu tanı için kişiye “major depresif bozukluk” tanısı konulmuş olması gerektiğini ifade eden Psikolog Bilir tanı sürecinde klinik gözlem ve uzman değerlendirmesine ek olarak bazı testler yapılabildiğini aktardı.

Depresyon tanısı konulduktan sonra tedavi sürecine ilişkin birden fazla yöntem bulunduğuna vurgu yapan Psikolog Bilir, “Psikoterapi tedavi sürecinde büyük bir öneme sahiptir. Bunun yanı sıra ilaçla tedavi yani farmakolojik sürece girilebilir. Özellikle ilaçla tedaviye ek olarak psikoterapi de uygulanırsa tedavi süreci hızlanabilmektedir” şeklinde konuştu.

IŞIK TEDAVİSİNE BAŞVURULUYOR

Öte yandan ışık tedavisi ile iyileşme görülebileceğine vurgu yapan Psikolog Bilir “Işık tedavileri de depresyonda iyileşmeye katkıda bulunan bir yöntemdir. Kış aylarında artan depresyonu belli aralıklarla beyaz ışık ile azaltmak amaçlanmaktadır. Gündüz veya akşam yarım saatlik periyotlar şeklinde kişiye uygulanmaktadır” dedi.

MEVSİMSEL DEPRESYONLA BAŞA ÇIKMANIN YOLLARI

Mevsimsel depresyonun bazı önlemlerle hafifletilebileceğinden de söz eden Psikolog Bilir şu ifadelere yer verdi: “Alkol ve madde kullanmamak, ilkbahar-yaz depresyonu için uyku döngüsünün verimi için serin ve ışığın kontrolünü sağlayabildiğiniz ortamlarda vakit geçirmek, sonbahar-kış depresyonu için ise gün ışığı almaya çalışmak, sağlıklı uyku düzeni, D vitamini ve balık yönünden zengin olacak şekilde beslenme alışkanlıklarını düzenlemek ve sağlıklı besinlerden faydalanmak, karbonhidrat ağırlıklı beslenmeyi azaltmak, sosyal ilişkileri arttırmak, hobiler edinmek, egzersizi hayatınıza dahil ederek düzenli spor yapmak, yaşadığımız ortamı ferah ve havadar seçmek mevsimsel depresyonla başa çıkmak için yapılabilecekler arasındadır."

Psikolog Bilir, depresyon döneminde uzman bir psikologdan destek almanın ve gerekirse psikiyatriye başvurmanın önemine değindi. Özellikle bilişsel davranışçı terapi yaklaşımıyla başlanan psikoterapi sürecinin oldukça etkili bir tedavi yöntemi olduğunu belirtti.