Meme kanseri kendini nasıl gösterir?

NEŞE YAVUZ

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Serdar Saydam, kadınlarda meme başı çekilmesinin meme kanseri belirtisi olabileceğini söyledi. Dr. Saydam, “Memeyi uyardığınızda meme başı dışarı çıkıyorsa bu yaşlılığa bağlı doğal bir durumdur. Ancak memeyi uyardığınızda meme başı çıkmıyorsa,  meme kanserinden şüphelenilmelidir” dedi.

“MEME BAŞI ÇEKİLMESİ KANSER BELİRTİSİ OLABİLİR”

Meme kanserinin bir çok belirtisi olduğunu anlatan Prof.Dr. Saydam, “Memede kitle, meme başı akıntıları meme kanseri belirtisi olabilir. Ancak her meme başı akıntısı kanser anlamına gelmez.  Aynaya baktığında meme derisinde çekilme (tümör meme derisini çeker) varsa, meme kanseri tetkikleri yapılmalıdır. Kanser geliştiğinde meme başı içeri çekilebilir. Her meme başı çekilmesi kanser bulgusu değildir. Örneğin yaşlı kadınlarda meme dokusu azaldığı zaman meme başları içe çekilebilir. Ama memeyi ellediğinizde meme başı çıkar. Burada önemli olan şudur; meme başı çökük olduğunda meme uyarıldığında çıkmıyorsa, kanserden şüphelenilmelidir. Diğer bir belirti ise meme derisinin  portakal kabuğu görüntüsü olabilir. Bu durum meme kanserinin ileri olgu olduğunu gösterir” diye konuştu. 

TETKİKLERİ BİRBİRLERİNİ TAMAMLAR

Erken tanı için ele muayene ve tetkik olmak üzere iki yöntem bulunduğunu belirten Dr Saydam, her iki seçeneğin de birbirini tamamladığını ifade etti. Normalde elle muayene ve tarama tetkiklerine 40 yaşından sonra başlanıldığını anlatan Dr. Saydam, “Tetkikte mamografi ve ultrason altın standarttır. Meme dokusu yoğunsa, lezyonlarda üst tetkik için MR’a başvurabiliyoruz. Mamografinin kanseri yakalayabilme olasılığı yüzde 90’lardadır. Küçük kireçlenme odakları meme kanserinin erken belirtisi olabilir. Bu her kireçlenme meme kanserine yol açacağı anlamına gelmez.  Örneğin elinize bir kitle geliyor, mamografi çektirmişsiniz. Filme bakıldığında, “Bir şey yok” deniyor.  Şüphelenip parça alıyorsunuz, mamografi yanlış okunduğunu düşünüyorsunuz. Bir daha mamografiye bakıyorsunuz. Hiçbir kanser bulgusu gözükmüyor. Yani radara yakalanmayan hayalet uçak gibi. O yüzden meme kanserini erken tanıyabilmek için elle muayene ve tetkikler birlikte yapılmalı. Biri birine alternatif değildir. Birinin kaçırdığını diğeri yakalayabilir. Meme büyükse küçük tümörlerin elimize gelmesi mümkün değildir. O zaman radyoloji tetkikler sayesinde küçük tümörleri yakalayabiliriz” dedi. 

DOKTORDAN ÖNCE FARK EDEBİLİR

Kendine kendine yapılan elle meme muayenesinin zorluğuna dikkat çeken Dr. Saydam, elle muayenenin meme kanserinin erken tanısında çok önemli olduğunu söyledi. Dr. Saydam, “Kadınlar kendi memelerini muayene ettiklerinde, memelerinde oluşabilecek değişiklikleri bir çok doktordan daha önce fark edebilirler.  ‘Elimde kitle var’ diyerek gelen kadınlara muayenede öncelik tanıyoruz. Kadınlar, doktorlarına ‘Mememde yeni bir şey buldum’ diyerek kitlenin olduğu bölgeyi elleriyle göstermeli. Tümörün deri yüzeyine yakın yerleştiği durumlarda meme kanseri elle muayene ile erken evrede yakalanabilir. Kadınları, iki adet dönemi ortasında muayene yaparız. Biz onlara meme muayenesi yaparken kist mi, yağ bezesi mi, kanser mi diye tanı koymalarını beklemiyoruz. Memelerinde bir değişiklik var mı yok mu, onu anlamalarını bekliyoruz.  Karaciğer, dalak birbirine benzer ama kadınların memeleri birbirlerine benzemez. Meme dokusu ne kadar genç ise, birçok şişlikler hisseder. Ama bu normal meme yapısıdır. Memesini tanırsa farklı bir yapı oluştuğunda kadın fark eder ve doktora başvurur. Adet görüyorsa iki adetin ortası, görmüyorsa ayda bir meme muayenesi yeterli olacaktır” diye konuştu.

“‘YA BİR ŞEY BULURSAM’ KORKUSU YERSİZ”

Meme kanserinde bir gün önce ameliyat olmanın tedavi açısından bir avantaj sağlamayacağını vurgulayan Dr. Saydam, şunları söyledi: “Meme kanseri çok hızlı büyüyen bir tümör değildir. Tümör bir hücreden 1 santimlik çapa 8 yılda gelir.  Kitleyi 15 gün önce, 20 gün sonra fark etmek arasında hiçbir fark yoktur. Hastalar müsterih olmalı. ‘Bir gün önce ameliyat olursam daha iyi olacağım’ gibi bir düşünce doğru değildir.  Meme kanserinin yüzde 8 civarı genetik geçişlidir. Kadınlar , “Ya bir şey bulursam” diye korkuyor. O kitleyi nasılsa bulacaksın. Kadınlar kendi kendilerini muayene etmeyi öğrenirlerse lezyonları ufakken bile yakalayıp doktora erken başvurabilirler.  Elle muayene çok önemli”

KAMU SPOTU HAZIRLANMALI

Dr. Saydam, meme kanserinin erken yakalanması için yapılabilecek çalışmalar hakkında şu bilgileri aktardı: “Meme muayenesi eğitiminin hastaların en sık gittiği doktor veya sağlık merkezlerinde verilmeli. Örneğin aile hekiminde meme muayenesi öğretilebilir. Bu konuda eğitim verilen bir hemşire, kadınlara hem kısaca meme muayenesini anlatabilir hem de bu konuda hazırlanmış broşürlerden verebilir. Böylece daha yaygın bir kesime ulaşılabilir”

TARAMA 30 YAŞINDA BAŞLAR

“Adet öncesi dönemde annesi veya kız kardeşinde meme kanseri öyküsü olan kadınların 30 yaşından sonra tarama programına alınması gerekiyor. Mamografi genç bir memede daha az bilgi verirken, ultrasonografi daha fazla bilgi verir. Meme yaşlanıp, meme dokusu azaldıkça mamografinin de değeri artar. Genç yaşlarda iki tetkiki birlikte yaparken, 60’lı yaşlarda sadece mamografi ile tanı konulabilir”

CEYAR’IN ANNESİ MEME KANSERİ OLURSA…

“Asistanlığımda çok ünlü Dallas Dizisi’nde oynayan Ceyar’ın (Larry Hagman) annesi meme kanseri olmuştu. Akşam dizi oynadı. Ertesi gün bir çok kadın, ‘Ben meme kanseri olabilirim’ diyerek hastaneye gelmişti”