ALS hastalığının ilk belirtileri: Kramp ve seğirmeler

Dr. Yılmaz, ALS'nin dünya genelinde 100 bin kişide 2 ile 6 arasında görüldüğünü belirterek, “ALS, 40-60 yaş arası erkeklerde daha fazla görülmekte. 65 yaş sonrasında ise cinsiyet farkı ortadan kalkmakta ve kadın-erkek eşit oranda etkilenmektedir” dedi. Ayrıca, hastalığın genetik geçiş oranının %5-10 arasında olduğunu ancak net bir gen taramasının henüz yapılmadığını ifade etti. Sigara içen bireylerde ALS'nin daha sık görüldüğünü, Pasifik Adaları, Papua Yeni Gine ve Japonya'nın bazı bölgelerinde hastalığın daha yaygın olduğunu ekledi.

ALS'nin yoğun spor yapan polislerde, askerlerde ve futbolcularda daha fazla görüldüğünü gösteren çalışmalar bulunduğunu belirten Dr. Yılmaz, kimyasal madde maruziyetinin de bir risk faktörü olabileceğini söyledi.

ALS BELİRTİLERİ VE TANI SÜRECİ

Hastalığın erken belirtileri hakkında konuşan Dr. Yılmaz, “Hastalar bize genellikle kas krampları, seğirmeler, kaslarda sertlikler, ağrılar ve güçsüzlük nedeniyle başvuruyor. Bazen bir bardağı bile tutamadıklarını söylüyorlar” dedi. ALS belirtilerinin başlangıç bölgesine bağlı olarak farklılık gösterebileceğini belirten Dr. Yılmaz, kollarda başlayan hastalığın anahtar çevirme, bardak tutma, düğme ilikleme gibi zorluklara yol açabileceğini, bacaklarda başlayan hastalığın ise yürüme güçlüğü ve tökezlemelerle kendini gösterebileceğini ifade etti. İlerleyen evrelerde gövde kaslarının tutulumu sonucu yutma güçlüğü, konuşma güçlüğü ve nefes darlığı gibi sorunların ortaya çıkabileceğini belirtti.

Dr. Yılmaz, hastalığın tanısının hastanın sağlık geçmişi ve nörolojik muayene ile başladığını, ardından EMG tetkikleri ve gerekli görülen diğer testlerle tanı sürecinin tamamlandığını söyledi.

TEDAVİ VE YAŞAM KALİTESİ

ALS hastalığında net bir tedavi bulunmamakla birlikte, gen tedavileri üzerinde çalışmalar yapıldığını belirten Dr. Yılmaz, “Erken tanı hastanın yaşam kalitesini arttırmak için çok önemli. ALS hastalarında mesane ve duyusal semptomlar görülmez. Zekayla ve hafızayla ilgili bir sorun yaşamazlar. Bu süreçte krampları ve ağrıları azaltmak, yutma güçlüğü çekenlere beslenme desteği sağlamak, konuşma bozukluğu olanlara konuşma terapileri uygulamak gibi çeşitli yöntemlerle hastaların yaşam kalitesini artırmayı hedefliyoruz” dedi. Dr. Yılmaz, ayrıca yardımcı cihazların kullanımı ve hastaların kendi işlerini yapabilmelerine yönelik desteklerin de önemli olduğunu vurguladı.

Son evreye gelene kadar hastaların günlük işlerini kendileri yapabildiğini belirten Dr. Yılmaz, “Ancak son evrede kaslarda erime ve etkilenme çok fazla olduğu için hastalar kolunu kaldıramaz, yürüyemez ve konuşamaz hale gelebiliyor” diye ekledi.