Kestelli’den ‘Ortak Tarım Politikası’ vurgusu!

NURETTİN BAKİ

İzmir Ticaret Borsası (İTB) aralık ayı olağan meclis toplantısı, İzQ İnovasyon Merkezi’nde düzenlenen toplantıda konuşan İTB Başkanı Işınsu Kestelli, asgari ücretteki artışın diğer artışları da tetikleyeceğini söyledi. Talep ve maliyet artışıyla birlikte enflasyonun da tetikleneceğini belirten Kestelli, “2022’de en zor şey, kontrol edilemeyen maliyet artışları oldu. Verimliliği artırmak, ürün fiyatlarını artırmak çok da mümkün olmadı. Önümüzdeki süreçte üreticilere sağlanan desteklerde de önemli bir artışının olacağını düşünmüyoruz” ifadelerini kullandı.

ENFLASYONUN DOĞAL SONUCU

Asgari ücretteki artışın işverene yansıttığı maliyete dikkat çeken Kestelli, “Zor bir yılı daha geride bırakıyoruz. Kur şoku yavaşlamakla birlikte, Rusya-Ukrayna Savaşının da etkisiyle maliyetlere yansıması katlanarak devam etti. Finansmana erişim giderek zorlaştı. Üretici enflasyonu tüketiciye yansıyanın da üzerinde seyrediyor. 2023 yılında asgari ücretin işverene maliyeti ise 11 bin 759 lira 40 kuruş oldu. Gelin; bundan tam bir yıl öncesine dönelim. Geçtiğimiz aralık ayında, 2022 yılı için asgari ücretin işverene toplam maliyeti 5 bin 879 liraydı.Sadece bir yılda hem asgari ücret hem de işverene maliyeti yüzde 100 oranında artmış oldu. Açıkçası bu artışı yüksek enflasyonun doğal sonucu ve çalışanların hakkı olarak görüyorum. Ancak bu artış piyasada talep artışı, işverenlerde ise maliyet artışı yaşanmasına; dolayısıyla da enflasyonu tetikleyici bir ortama neden oluyor. Bu kısırdöngüden çıkılması için enflasyonun düşürülmesi öncelikli konularımızdan biri olmak zorunda” dedi.

MADALYONUN ÖBÜR YÜZÜİTHALAT

İhracatta yaşanan artışla ilgili değerlendirmelerde bulunan Kestelli, ithalata da vurgu yaptı. Kestelli, “İhracatımızdaki artış sürüyor.Ticaret Bakanlığı'nın kasım ayı verilerine göre ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 2 artışla 21,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam2022 yılının her ayında olduğu gibi bugüne kadar ulaşılmış en yüksek aylık ihracat değeri olarak kayda geçti.Ocak-Kasım döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre, ihracat yüzde 13,9 artışla 231,2 milyar doları buldu.Bu da önemli bir rekor.Ancak madalyonun bir de diğer yüzü var.Aynı dönemde ithalat yüzde 36,6 artışla 331,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.11 aylık dış ticaret açığımız yüzde 153,6 artışla 99,8 milyar dolara ulaştı.Malum, daha çok ihracat yapmak için daha çok hammadde ithal etmek durumundayız.Bunu değiştirmenin yolu da üretim politikamızı, yerli hammadde üzerine yeniden inşa etmek.Ayrıca markalaşmaya ve yüksek teknolojiye ağırlık vermeliyiz. Elbette ki tüm bunlar uzun vadeli bir planlamayla mümkün” diye konuştu.

TARIM, HAS SORUNLARLA MÜCADELE ETTİ

2022 yılında tarım sektörünün has sorunlarla mücadele ettiğini söyleyen Kestelli, “Tarım sektörü 2022 yılında genel ekonomik sorunlardan etkilendiği gibi kendine has sorunlarla da mücadele etmeye çalıştı.Üreticilerimiz açısından en başta gelen zorluklardan biri kontrol edilemeyen maliyet artışları oldu. Bu artışın telafi edilebileceği üç yöntem var:Birincisi, verimliliğin artması... Kısa dönemde bu konuda ilerleme sağlamak çok mümkün görünmüyor. İkincisi, ürün fiyatlarının maliyetle orantılı artması… Bazı ürün fiyatlarındaki artış yeterli olsa da örneğin kütlü pamukta fiyatlar sadece yüzde 30-35 seviyelerinde arttı.Üçüncüsü ise destekleme miktarlarının artırılması… Mevcut bütçe imkanlarını düşündüğümüzde desteklemelerde de üreticimizi tatmin edici bir artışın olamayacağını söyleyebiliriz” ifadelerine yer verdi.

TARIMDA UZUN VADELİ POLİTİKA VURGUSU

Sürdürülebilir bir tarım için uzun vadeli bir planlamaya ihtiyaç olduğunu da belirten Kestelli, “Tarımda uzun vadeli planlama hayati önem taşıyor.  Üretici gelirlerinin artırılması, gıda güvencesinin sağlanması, doğal kaynaklarımızın korunması ve kamu kaynaklarının etkin kullanımı için; kısacası sürdürülebilir bir tarım sektörü için uzun vadeli planlamaya mecburuz. Avrupa Birliği’nin beş yıllık dönemler şeklinde açıkladığı Ortak Tarım Politikası bunun bir örneği. AB Ortak Tarım Politikası hem sektör paydaşları için hem de kamu için beş yıllık yol haritasını belirliyor. 2023-2027 yıllarını kapsayacak yeni ‘Ortak Tarım Politikası’ tarımsal üretimdeki artışın yanı sıra, AB Yeşil Mutabakatında belirlenen hedefler için de bir politika aracı olarak kullanılıyor. 1 Ocak 2023 tarihinde uygulanmaya başlayacak 5 yıllık bu yeni politika dönemi için; toplam 307 milyar Euroluk bir tarımsal destekleme bütçesi ayrılmış ve ulaşılması istenen hedefler tespit edilmiş durumda.  Uzun vadeli planlamadan kast ettiğim, tam olarak bu değerli üyeler.  Tarımsal üretimde sahip olduğumuz potansiyeli kullanabilmek, ülkemizde gıda güvenliği ve güvencesini garantiye almak ve küresel piyasalarda tarımı biyopolitik bir güç olarak kullanabilmek için vakit kaybetmeden tarımı çok daha planlı bir sektör haline getirmeliyiz.  Hem üretim anlamında hem de insan kaynağı anlamında bunu gerçekleştirebilecek potansiyelimizin olduğuna inanıyorum” şeklinde konuştu.