lale Haberleri - Son Dakika lale Haber Güncel Gelişmeler

Lalenin el sanatlarındaki yolculuğu Manisa'da sergilendi

Farklı illerden gelen ve arasında Manisalı sanatçılarında yer aldığı, el sanatları alanında uzmanlaşan ve uluslararası dereceye girmiş olan toplamda 73 sanatçının bir araya gelerek oluşturduğu GESA (Geleneksel Sanatlar Sanatçı Gurubu), ilk sergisini Manisa’da açtı. Manisalı sanatçıların ev sahipliği yaptığı sergi, tarihi Sultan Camii külliyesinde yer alan ve halk arasında Bimarhane olarak bilinen CBÜ Manisa ve Yöresi Araştırma Merkezi’nde gerçekleştirildi. Sergide, Ebru, Çini, Hat, Minyatür, Kaligrafi, Kalem İşi, Naht ve Tezhip dallarında her sanatçı resmettiği bir eser ile lalenin yolculuğu sanatçılar tarafından sergiyi gezenlere anlatıldı. Sergiyi Şehzadeler Kaymakamı Fatih Genel de ziyaret ederek, sanatçılardan eserleri hakkında bilgiler aldı. Sergi hakkında açıklama yapan ve GESA kurucusu olan Minyatür Sanatçısı Arya Kamalı, sanatçıları bir araya getirme çalışmalarına yaklaşık 3 yıl önce başladığını belirtti. Projeyi ülkenin her iline yaymayı hedeflediklerini belirten Kamalı, ”Topluluğumuzun ilk sergisini Manisa’da yapmayı planlamıştık ve Manisalı 6 sanatçı arkadaşımızın girişimleriyle Mesir Festivali kapsamında tarihi binada açmış olmaktan dolayı tüm sanatçı arkadaşlarımız adına Manisa’nın yöneticilerine ve emeği geçen arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum. Sergimizde Ebru, Çini, Hat, Minyatür, Kaligrafi, Kalem İşi, Naht ve Tezhip dallarında her sanatçı arkadaşımız resmettiği bir eser ile lalenin yolculuğu sergisine katkı sağladı. Bu serginin ilk olması ve Manisa’da açılması bizim için çok anlamlı” dedi. Mesir Festivali boyunca eserlere Manisalıların büyük ilgi gösterdiğini kaydeden Kamalı, sergiye katkı sağlayan CBÜ Manisa ve Yöresi Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Kadir Adamaz’a teşekkür ederek, serginin diğer illerde de hayat bulacağını sözlerine ekledi.

Yeni bir lale türü keşfedildi: Karakoçan Lalesi

Üç üniversite ortak çalışması ile bilimsel adı “Fritillaria Karakocanensis” olarak verilen türün Türkçe ismi de “Karakoçan Lâlesi” olarak bilim dünyasına tanıtıldı. Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, yeni lale türünün bilim dünyasına kazandırılmasındaki katkılarından dolayı Prof. Dr. Hasan Yıldırım’ı tebrik etti. Yeni lale türü, “Karakoçan Lalesinin keşif hikâyesini anlatan Prof. Dr. Hasan Yıldırım, “ Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalında Yüksek Lisans yapan Veysel Sonay tarafından 2019-2021 yılları arasında ‘Sarıcan Beldesi (Karakoçan/Elazığ) Florası’ isimli yüksek lisans çalışması esnasında, Sarıcan beldesi sınırları içerisinde kuru dere yataklarında, taşlık alanlarda farklı bir yapıya sahip Ters lâle (Fritillaria) popülasyonunu keşfetmiş. Söz konusu örneklerini daha önce topladığı hiçbir bitkiye benzemediğini fark edince, floristik literatürü tarayarak ‘Sarıdudak’ (Fritillaria michailovskyi) isimli ters lâle türü olabileceğini düşünmüş. Örneği birçok bitkiseverin bitki fotoğrafları paylaşımı yapan bir sosyal medya grubunda paylaşmaya karar vermiş. Fotoğrafları gördüğümde, paylaşılan bu bitkinin yeni bir ters lale türü olabileceği konusunda Veysel Sonay’la irtibata geçtim. Bu süreçte Türkiye’de ters lale uzmanı olan Aksaray Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehtap Tekşen’e danıştık ve türün yeni olabileceği konusunda hemfikir olduk. Üç üniversite akademisyenleri ortak bir çalışmaya başlayarak bitki üzerine detaylı çalışmalar yapmaya karar verdik. Çiçeklenme döneminde detaylı resimler ve yeteri kadar bitki örneği toplanması için Veysel Sonay'ın tez danışmanı Harran Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Akan öncülüğünde bölgeye çalışmalar yapmak için Veysel Sonay ve Doç. Dr. Maruf Balos saha çalışmaları gerçekleştirdiler. Çalışma için toplanan bitki örnekleri konu uzmanı Prof. Dr. Mehtap Tekşen'e incelemek için yollandı. Yapılan incelemeler neticesinde, Karakoçan’ın Sarıcan Beldesinde keşfedilen bu terslâle’nin yeni bir tür olduğu sonucuna varıldı” diye konuştu. “Ülkemizde endemik ters lâle sayısı 26’ya yükseldi” Tür hakkında bilgiler veren Prof. Dr. Yıldırım, “Ters lâle (Fritillaria) cinsi Kuzey Yarımküre’de dağılım gösteren, yaklaşık 160–170 türe sahip bir cinstir. Bu cinsin üç önemli çeşitlilik merkezi bulunur. Bunlardan biri; Kaliforniya (21 tür) diğeri Çin (24 tür) ve üçüncüsü ise Güney Batı Asya-Doğu Akdeniz’dir. Üçüncü çeşitlilik merkezinde en önemli alanlar Türkiye (49 tür), Yunanistan (26 tür) ve İran (18 tür)’dır. Bu bağlamda, dünyada en fazla ters lâle türünün Türkiye’de mevcut olduğu görülmektedir. Karakoçan lalesinin keşfi ile birlikte Türkiye' de ters lâle türü sayısı 49'a çıkmıştır. Bu türle ülkemiz için endemik olan ters lâle sayısı ise 26’ya yükselmiştir. Oransal olarak ülkemizde ters lâle endemizm oranı yüzde 53’e çıkmıştır” dedi. HABER MERKEZİ

Manisa'da lale üretimi kadınlara gelir kapısı olacak

Şehzadeler Belediyesi yeni hayata geçirdiği proje ile ilçedeki parkları süsleyecek olan lalelerin üretimini kendi bünyesinde gerçekleştirecek. Bu proje için ilk etapta satın alınan 10 bin adet lale soğanının çoğalarak yaklaşık 50 bin adet olduğunu ifade eden Başkan Çelik, çalışmanın bir sonraki safhasında ilçedeki kadın çiftçilerin üretime dahil edileceğini söyledi. "Şehrimizin tüm alanlarını rengârenk laleler ile süsleyeceğiz” Şehzadeler’deki kadın çiftçilere lale soğanı desteğinde bulunacaklarını ifade eden Başkan Çelik, kadın üreticiler tarafından üretilecek olan laleleri belediye olarak satın alacaklarını, bu şekilde de kadın istihdamına da destek olacaklarının altını çizdi. Geçtiğimiz aralık ayında toprakla buluşan lalelerin ilk hasadını gerçekleştirdiklerini ifade den Başkan Çelik, “Şehzadeler Belediyemizin Park ve Bahçeler Müdürlüğü şantiye alanında geçtiğimiz aralık ayında ekmiş olduğumuz lalelerin hasadını gerçekleştiriyoruz. Belediye olarak ilçemizdeki park ve bahçeleri süslemek için lale satın alımı yapıyorduk. Ancak şimdi farklı bir çalışma ile satın almış olduğumuz 10 bin adet lale soğanını burada yetiştiriyoruz. Bugün çiçek açmış olan lalelerin çiçek kırımını yapacağız. Bu yapacağımız çalışma ile toprak altında bulunan lale soğanları daha da gelişerek çoğalmış olacak. Burada ürettiğimiz lale soğanları Haziran ayı içerisinde sökülerek, soğuk hava depolarımızda muhafaza edilecek. Bu lale soğanlarımızın Aralık ayı içerisinde parklarımıza ve bahçelerimize dikimini yapacağız. Burada başlattığımız bu uygulama ile satın almış olduğumuz 10 bin adet lale soğanından yaklaşık 50 bin adet lale soğanı elde etmiş olacağız. Bu çalışmamızı önümüzdeki yıllarda da sürdürerek, kendi lalesini kendi üreten bir belediye olacağız. Bu çalışmamız ile kadın istihdamına katkı sağlaya bilmek adına, kadın çiftçilerimiz de bu üretime dahil etmeyi hedefliyoruz. Bu noktada da değerli tunca Mahallesi Muhtarımız Suna Marangoz hanımefendi de bizlere katkılar sunuyor. Bu ilk etap ekilen laleler tamamen kendi personellerimiz tarafından ekilip hasat edildi. Bundan sonraki süreçte de bende lale üretimine katkıda buluna bilirim diyen kadın çiftçilerimize bu lale soğanlarını da dağıtacağız. Kadın çiftçilerimizin ekip çoğaltıp geliştirdiği bu lale soğanlarını kendilerinden satın alacağız. Bu şekilde kadın çiftçilerimizi desteklemiş olacağız. Bundan sonra kendi lalemizi üreterek şehrimizin tüm alanlarını bu rengârenk laleler ile süsleyeceğiz” dedi. "Belediye Başkanımıza çok teşekkür ediyorum" Projenin kadın istihdamı açısından önemli bir proje olduğunu ifade eden Tunca Mahalle Muhtarı Suna Marangoz ise şunları söyledi: “Böylesine önemli bir proje için Şehzadeler Belediye Başkanımıza çok teşekkür ediyorum. Belediyemiz ile birlikte yürüteceğimiz bu projemizde Şehzadeler'imizdeki kadın üreticilerimize destek olacak, hem üretime hem de kadınlarımızın istihdamına destek olmuş olacağız.” Başkan Çelik yaptığı açıklamanın ardından park ve bahçeler müdürlüğü bünyesinde çalışan kadın personellerle birlikte lale hasadı yaptı. İHA

"Bornova Lalesi" yeniden toprakla buluşacak

Bazı Akdeniz ülkelerinde de görülen, Latince adı "Tulipa clusiana" olan, kırmızı ve beyaz renklere sahip, boyu 60 santimetreye kadar uzayabilen ve doğal ortamında nisan ayında çiçek açan lale türünün Türkiye'deki tek yaşam alanı olan Bornova ilçesindeki Kurutepe mevkisinde yok olduğu 2019 yılında tespit edildi. "Çelebi lalesi" olarak da bilinen türün Bornova'ya yeniden kazandırılması için 2020 yılında Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsünce çalışma başlatıldı. SON AŞAMAYA GELİNDİ "İzmir İli Endemik ve Nadir Bitkilerin Korunması ve Gelecek Nesillere Aktarılması" projesi kapsamında yürütülen çalışmalarda, son aşamaya gelindi. Çalışmayı yürüten Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Biyoçeşitlilik ve Genetik Kaynaklar Bölüm Başkanı Dr. Erdinç Oğur, türün, kontrolsüz toplama ve hayvan otlatılması gibi nedenlerle bölgede yok olduğunu belirlediklerini ifade etti. Türkiye Bitkileri Listesi'nde de yer alan çiçeğin İzmir ve Aydın'da peyzaj amacıyla saksıda ekili az sayıdaki örneğine ulaştıklarını ve sahiplerinden temin ettikleri soğanları çoğalttıklarını anlatan Oğur, şöyle konuştu: "Üç koldan bu türün tekrar doğaya kazandırılması için çalışma yürüttük. Hem soğandan hem tohumdan hem de doku kültürü çoğaltma sistemiyle istediğimiz sayıya ulaştık. 20 ila 50 soğan arasında başladık. Yaklaşık 1000 soğana çoğalttık." Lale soğanı ve tohumlarının doğayla buluşması için gün saydıklarını belirten Oğur, şunları kaydetti: "Tarım ve Orman Bakanlığının misyonu doğrultusunda tüm bitkilerimizin, genetik kaynaklarımızın korunması ve gelecek nesillere aktarılması çalışmalarımız var. Her bitki bizim için çok değerli. Doğadan yok olmaması ve gelecek nesillere aktarılması gerekmektedir. Bitkiyi korunaklı bir alana aktarmamız lazım. Korunaklı alanlar ancak Doğu Koruma ve Milli Parklar'da oluyor. Bornova'daki Doğa Koruma ve Milli Parklar'ın sahası içindeki yaklaşık 500 metrekarelik bir alanda, eylül ayında toprakla buluşturmayı hedefliyoruz. Hem soğan ekeceğiz hem de tohumla çoğaltmayı planlıyoruz. Yaklaşık 1000 soğanı toprakla buluşturacağız. Binlerce tohumu da aynı yerde toprağa aktarmayı düşünüyoruz." AA