Halk sağlığı Haberleri - Son Dakika Halk sağlığı Haber Güncel Gelişmeler

10 yıl sonrasının halk sağlığı sorunu: Asbestoz

Asbest maruziyeti kaynaklı ‘mezotelyoma’ dünyada ve ülkemizde pek çok acı bırakırken, deprem gibi felaketlerin ardından yapılan yıkımlar ve kentsel dönüşüm çalışmaları halk sağlığı sorunlarının daha çok görülmesine neden oldu. Yaşamın her alanında karşımıza çıkabilecek asbest riskine karşı mevzuatın var olduğu ancak uygulama ve denetimin bulunmadığı ise sürekli vurgulanıyor. ‘Akciğer zarını köken alan kötü huylu bir tümör’ olarak adlandırılan mezotelyoma her geçen gün risk oluştururken, hastalığın oluşmasına neden olan asbestin ise Türkiye’de kullanımı artıyor. Mezotelyoma Farkındalık Günü kapsamında bir yazı yayınlayan Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi de konuya dikkat çeken sivil toplum örgütlerinden. CİLT YARALARINA NEDEN OLABİLİR Çevresel asbest maruziyetinin mezotelyomaya neden olduğunu kaydeden ÇMO, “Asbest cilde temas ettiğinde dahi cilt yaralarına neden olabilir. Asbest tozunun olduğu ortamda solunum yapmak akciğere zarar verir. Asbest lifleri akciğer zarlarında yaraların oluşmasına ve akciğerin sertleşmesine neden olur ve bu hastalığa ‘asbestoz’ denir. Asbestin neden olduğu bir diğer hastalık ise akciğer zarı ve karın zarı kanseri olan mezotelyoma hastalığıdır. Asbest kaynaklı hastalıklarda maruziyet süresi ve ortamda bulunan asbest miktarı da ciddi önem taşımaktadır. Asbeste maruz kalındığı süreçten itibaren 10 yıl veya 20 yıl sonra hastalıklar ortaya çıkmaktadır” bilgisini paylaştı. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ ALINMALI Asbest tespitine yönelik envanter çalışmasının yapılması gerektiğini vurgulayan ÇMO, “Tehlike ve risk analizleri yapılmalıdır. Atık Yönetim Planları hazırlanmalıdır. Yıkım faaliyetleri ilgili uzmanların kontrolünde ve denetiminde gerçekleştirilmelidir. Atıkların uygun olarak ortamdan uzaklaştırılarak bertaraf edilmesi gerekmektedir. Yıkım ve bertaraf safhasında gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemleri alınmalı, kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır. Yıkım ve nakliye aşamasında tozların çevreye yayılması için gerekli önlemler alınmalıdır” cümlelerine dikkat çekti. BU İÇERİK DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR-Kuraklık alarmı: Türkiye'nin su varlığını ve biyoçeşitliliğini tehdit ediyor

Ekolojik Yaşam Aktivistleri'nden ‘asbest’ vurgusu

Ekolojik Yaşam Aktivistleri, ‘Molozlar ve diğer atıklar, çevre ve sağlık felaketine sebep olmasın’ başlıklı bir kampanya oluşturarak 6 Şubat depremlerinin ardından yaşanacak halk sağlığı problemlerine dikkat çekti. Özellikle de asbeste vurgu yapan aktivistler, acilen bir çözüm geliştirilmesi adına desteğinizi bekliyor. Kampanya metninde yer alan cümleler şöyle: “Kahramanmaraş merkezli iki depremin ardından uzmanlar 100-230 milyon ton inşaat atığı oluşacağını tahmin ediyor. Ve bu atıklar doğru bir şekilde bertaraf edilmezse halk sağlığı, çevre ve ekosisteme çok ciddi bir tehdit oluşturuyor. Ayrıca bir tehlike var ki o da asbest! Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin yayınladığı rapora göre, alınan 8 numunenin 4 adedinde asbest tespit edildi!” TARIM VE YAŞAM ALANLARINA MOLOZ Açıklamanın devamında, “Eğer ki kanserojen bir madde olan asbest içeren molozlar doğru bir şekilde ayrıştırılmazsa toprağa ve yer altı sularına karışacak. Tarlalardaki ve seralardaki meyve sebzeler bu asbestli suyla sulanacak, bu asbestli toprakta büyüyecek, insanlar o suyla o toprakta yetişen meyve sebzeyi tüketecekler. Bunun yanı sıra evsel atıklar, atık sular ve tıbbi atıkların yarattığı tehditler de var. Bu sebeple başta Naci Görür olmak üzere deprem ve çevre uzmanları, deprem bölgesinden çıkan atıkların çevre ve insan sağlığına, ekolojik dengeye zarar vermeden bertaraf edilmesi gerektiğini vurguluyor. Bu molozların ve diğer atıkların vadi tabanlarına, doğal sulak alanlara, nehir ve dere yataklarına, denizlere, ormanlara, tarım alanlarına, meralara ve kuş cenneti gibi alanlara dökülmemesi gerekiyor. Fakat ne yazık ki sulak alanlara, zeytinliklere, tarım alanlarına ve yaşam alanlarına yakın yerlere moloz döküldüğüne dair haberler geliyor! Bu sebeple afet yönetimi, atık yönetimini de içermeli! Deprem bölgesi ve deprem riski olan diğer iller için acilen afet atıkları yönetim planı yapılmalı. Yaşanan büyük afetin ardından bir de ikincil afet olmaması için, kampanyayı imzala ve paylaş” ifadeleri yer aldı. AKTİVİSTLERİN TALEPLERİ Taleplerini de sıralayan aktivistler, “Deprem bölgesindeki enkazların kaynağında ayrıştırılmasını, kaldırılmasını, ortaya çıkacak atıkların çevreye ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde bertaraf edilmesini ve/veya geri dönüştürülmesini, asbest konusuna yönelik acil bir şekilde önlem alınmasını, depremden etkilenen 11 ilde ve deprem riski olan tüm diğer illerde belediyelerin, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, akademisyenlerin, uzmanların, STK’ların birlikte çalışarak Afet Atıkları Yönetimi oluşturmasını ve bu plan doğrultusunda hemen harekete geçilmesini, Sıfır Atık politikalarının, deprem sonrası afet atık yönetimi planlarında da uygulanmasını, deprem bölgesinde, çadır kentlerde atık yönetimine dair eğitimlerin verilmesini, bu yüksek miktardaki atıkların taşınması ve bertarafı da iklim krizini tetikleyen sera gazı emisyonların artmasına sebep olabilir, bu durumun da göz önünde bulundurulmasını talep ediyoruz” çağrısında bulundu. Kampanyaya buradan destek verebilirsiniz BU HABER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR - Depremden kurtuldu, iş kazasında hayatını kaybetti

Kuşadası Belediyesi halk sağlığı için çalışıyor

Halk sağlığını korumak için çalışmalarına aralıksız devam eden Kuşadası Belediyesi’nin Cafer Kotan Yaşam Parkı’nda bulunan Güler Aydın Süzgeç Sosyal Tesisi'nde hizmete açtığı Anne Baba Çocuk Merkezi’nde yetişkinlere yönelik ücretsiz olarak verdiği sağlıklı beslenme ve kilo yönetimi eğitimleri sürüyor. Kuşadası Belediyesi’nde görevli uzman diyetisyenler Aysen Arıcan Öz ve Melisa Akol Demir tarafından pazartesi günleri gerçekleştirilen eğitimlerde, katılımcılara besin grupları, beslenmede ölçü birimleri ve dengeli beslenme konularında bilgiler veriliyor. Kronik ve metabolik hastalıklara karşı dengeli beslenme alışkanlığı kazanmanın önemine de dikkat çekilen eğitimden sonraysa bireysel diyetisyenlik hizmeti almak isteyenler için randevu oluşturuluyor. Anne Baba Çocuk Merkezi’ndeki eğitim ve atölye çalışmalarına kayıtların, 444 71 14 numaralı Güvercin Masa çağrı merkezi üzerinden yapılabileceği belirtildi. BU HABER DE DİKKATİNİZİ ÇEKEBİLİR: Aydın'da sağanak yağış hayatı felç etti

Uyuz, bitlenme, mantar enfeksiyonu: Türkiye’ye yayılabilir

SULTAN GÜMÜŞ KAYA/RÖPORTAJ Atılım Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı (Toplum Hekimliği) Uzmanı Prof.Dr. Ahmet Saltık, deprem sahasında yaşanan ve yaşanabilecek olan salgın hastalıkları gazetemiz aracılığıyla kamuoyuna aktardı. Gerçekleştirdiğimiz röportajda Prof.Dr. Saltık, çadır- konteyner evlerde insanların çok kalabalık yaşadığını dolayısıyla kişi başına 3,5 metre kare alan dahi sağlanamadığını kaydetti. Yakın temas ve hijyen sorunu nedeniyle uyuz, bitlenme ve kimi mantar enfeksiyonlarının görülebileceğini aktaran Saltık, Kovid-19 pandemisinin de bu süreçte artabileceğini vurguladı. Öte yandan, yaşanan nüfus hareketliliği dolayısıyla bölgede çıkabilecek bulaşıcı hastalıkların tüm Türkiye’ye yayılabileceğine de dikkat çeken Prof.Dr. Ahmet Saltık, “Türkiye nüfusunun yüzde 90-95’i deprem kuşağında yaşamakta. Bu doğa gerçekliğine uygun bir toplumsal düzen kurmak zorundayız” dedi. KİŞİ BAŞINA 3,5 METRE KARE ALAN… 10 kentimizde yaşanan deprem yıkımının salgın hastalıkları da birlikte getirdiği belirtiliyor. Durumun bu denli vahim bir tabloya yol açmasının nedenlerini aktarabilir misiniz? Bulaşıcı – salgın hastalıklar, afetlerin ardından ciddi sorun kaynağıdır. Bu hastalıkların kökenlerine göre irdelenmesi uygun olur. Depremin ardından hava yolu, yakın temas, su ve yiyecekler, yaralanmalar, çevre koşulları bulaşıcı hastalık salgınları için başlıca kaynaklardır. Maraş ve yöresi ile birlikte 10 kentimizi çok olumsuz etkileyen şiddetli deprem, 13 milyona varan büyük bir nüfusu tehdit etmiştir. 110 bin km2 alana yayılan depremin ardından bu büyük nüfus kitlesinin temel gereksinimlerini hızla karşılamak kolay değildir. İlk iş yıkıntı altında kalan insanların – hayvanların yaşamlarını kurtarmaktır. Ardından, yaşamda kalanların yaşam güvenliğini sağlamak gelir. Bu amaçla, ağır kış koşulları da gözetilerek barınma ve beslenme öncelik alınmalıdır. Bölgede yeterli barınma koşulları gereken hızda sağlanamamıştır. Çadırlar yetersiz, konteyner evler çok çok azdır. Yararlanılabilecek kapalı mekan, deprem çok şiddetli olduğundan yok gibidir. Dolayısıyla sağlanan çadır- konteyner evlerde insanlar çok kalabalık yaşamaktadırlar. Kişi başına 3,5 m2 alan sağlanamıyor. Aynı zamanda Sağlık Hukuku uzmanısınız. Bu doğrultuda deprem sahasında başlıca hangi salgın hastalıkların boy göstereceğini düşünüyorsunuz? Kapalı alanda kalabalık yaşam, özellikle hava yolu ile bulaşan hastalıklar için risk etmenidir. Üst ve alt solunum yolu bulaşları (enfeksiyonları) kolaylıkla yayılabilir. Tonsillit, farenjit, sinüzit, soğuk algınlığı (nezle), grip, zatürre, verem, kızamık, Kovid-19 başta olmak üzere! Zatürre, bebek-çocuk ve yaşlılarda ağır giderek ölümlere yol açabilmektedir. Ağır kış koşulları, yetersiz beslenme üst ve salt solunum yolları bulaşlarını artırıcı ve ağırlaştırıcıdır. Ayrıca enkaz tozlarının solunması gerek yöre halkında gerek arama-kurtarma emekçilerinde kimi sorunlara yol açabilecektir. Yıkımlarda Histoplasma Capsulatum mantar enfeksiyonu alınabilir. Yakın temas ve hijyen sorunu nedeniyle uyuz, bitlenme, kimi mantar enfeksiyonları görülür. KOVİD-19 BU SÜREÇTE ARTABİLİR! Halihazırda bir Kovid-19 pandemisi ile savaşırken, göçük altındaki kentlerde yaşanan ya da yaşanacak olan salgın hastalıklar, durumu daha da kritik bir duruma dönüştürür mü? Birden çok bulaşıcı hastalık ne yazık ki eşzamanlı olarak yaşanabilir. Kovid-19 da bu süreçte artabilir. Hem kapalı ortamlarda kalabalık yaşam, hem stres ve beslenme, barınma, uyuma, giyinme yetersizlikleri tetikleyici olabilir. Kovid-19 aşılarının anımsatma dozlarının yapılması uygun olur. Halkın sürekli sağlık eğitimi çok değerli. Bulaşıcı hastalıklar için erken tanı kritik. Bu amaçla erken tanı-uyarı sistemlerinin kurulması gerekli. Deprem dolayısıyla Türkiye’yi halk sağlığı bakımından nasıl sorunlar bekliyor? Bölgede çıkabilecek bulaşıcı hastalık salgınları Türkiye’ye yayılabilir. Tersine, ülkemizin değişik yerlerinden bölgeye de kimi bulaşıcı hastalıklar taşınabilir. Çünkü ciddi boyutta bir nüfus hareketliliği söz konusudur. Bölgede sağlık hizmetlerinin basamaklandırılarak (Birinci – İkinci – Üçüncü Basamak) etkinlikle sürdürülmesi gerekecektir. Özellikle 0-6 yaş çocukların aşılanması önemlidir. Çöken sağlık altyapısı ayağa kaldırılmalıdır. İnsan gücü bakımından bölge desteklenmeli ve rotasyonla görev verilmelidir. Sağlık hizmetleri kamusal sorumluluk ve temel insan hakkıdır. Neo-liberal küreselleşme dayatması ile son 20 yıldır sağlıkta dönüşüm adı altında özellikle hızlandırılan sağlıkta özelleştirmenin durdurulması gerekmektedir. Ardışık afetler akıldan çıkarılmadan, kamusal sağlık sektörü tüm boyutlarıyla ülkemizde güçlendirilmek durumundadır. Koruyucu sağlık hizmetlerini önceleyen, Dünya Sağlık Örgütü’nün tek tip – tek sağlık anlayışı ekseninde bir ulusal – kamusal sağlık sistemine gereksinim ivedidir. DERS ALARAK SORUNLARI AŞACAĞIZ Bu noktada yetkili kurum ve kuruluşlara nasıl bir görev düşüyor? İvedi olarak yapılması gerekenler nelerdir? Afetlere müdahale başlıca AFAD’a verilmiş durumda. Eski sivil savunma örgütleri bu kuruma devredildi. KIZILAY da epey geriye çekildi. 7269 sayılı yasa gerekli düzenlemeleri içeriyor. Ancak AFAD çok yetersiz kaldı. 2 ila 3. günü izleyerek sınırlı katkı sağlanmıştır. Onlarca ülkeden gelen dış yardım, ülkemizin her yerinden koşan kişi ve kurumlar afette risk azaltımı için ciddi ve özverili çalışmalar sergilemiştir… Bir OHAL Bölge Valiliği, bölgesel düzeyde eşgüdüm için yerinde olacaktır. TBMM’de özel oturumlarda sorun değerlendirilmeli, bir Araştırma Komisyonu kurulmalı, demokratik biçimde halkın katılımıyla yol alınmalıdır. Afette ve sonuçlarında sorumluluğu olan tüm kişi ve kurumların bağımsız-tarafsız yargı organınca adil ve hızla yargılanarak hak ettikleri yaptırımlara çarptırılmaları büyük önem taşımaktadır. Bölgeden göç önlenmelidir. Depremzede nüfusun yaşam koşulları iyileştirilmelidir. Barınma, giyim, beslenme, çevre sağlığı koşulları, tuvalet, su, atıklar, geçim, eğitim, sağlık, psiko-sosyal destek çok önemlidir. Son olarak neler eklemek istersiniz? Türkiye nüfusunun yüzde 90-95’i deprem kuşağında yaşamakta. Bu doğa gerçekliğine uygun bir toplumsal düzen kurmak zorundayız. İlk olarak ulusal nüfus planlaması ile nüfus artış hızını azaltmak, aile planlaması yapmak zorundayız… İmar affını unutmak, yapı denetim mevzuatını güncelleyerek ödünsüz uygulamak gerek. En önemlisi de ülke genelinde yeniden kadastral planlama yaparak kentsel yerleşim yerlerini gerekirse güvenli zeminlere taşımak, yerleşime uygun olmayan alanları tarıma, meralara, otlak ve yaylaklara ayırmak gerek… Bu afetler asla kader değildir! Japonya başta olmak üzere depremle son derece başarılı savaşım veren ülke örnekleri vardır. İstanbul’dan başlayarak hızla, kentsel dönüşüm ulusal seferberlikle birkaç yılda tamamlanmalıdır. Bu adımlar ulusal bir politika zeminine oturtulmalı, günlük siyaset dışına çıkarılmalıdır. Kırdan kente göç durdurulmalı, tersi teşvik edilmelidir. Nüfus ülke coğrafyasına elden geldiğince dengeli dağıtılmalıdır. Sığınmacılar hızla ülkelerine geri gönderilmeli, özellikle Hatay’ın demografik yapısı korunmalıdır. Seçimlerin ertelenmesi için bu afet gerekçe yapılamaz, Anayasada salt savaş erteleme nedenidir. Afetle savaşım gündelik politikaya asla alet edilmemeli, ulusal birlik korunmalıdır. Ulusal dayanışma, bilimsel akılcılıkla ve ders alarak bu sorunları da aşacağız, umutsuzluk yok!