Bina dayanıklılık testi nasıl yapılır, kim yapar? Binanın depreme dayanıklı olduğu nasıl anlaşılır?
Bina sağlamlık testinin nasıl yapıldığını ve karot testinin ne demek olduğu merak ediliyor. Deprem korkusu yaşayan vatandaşlar binalarının sağlamlık durumunu öğrenmek için ölçümler yaptırmak istiyor.
BİR BİNANIN DEPREME DAYANIKLI OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Binaya tahribat vermeden sismik alet yardımıyla bazı testler yapılıyor. Yapı uzmanları özellikle ellerindeki sismik cihazı duvarın uygun bir yerinden betona dayayıp titreşimleri dinleyebiliyor. Elde edilen bu veriler sisteme yükleniyor ve burada karşılaştırmalar gerçekleştiriliyor. Ayrıca deprem yönetmeliğine göre C20’nin altında bulunan kolonlar riskli gruba giriyor.
Böyle bir tablo bir ihbar kabul ediliyor ve betondan numune alımı yapılıp binanın depreme dayanıklılığıyla ilgili gerçek sonuç ortaya konuyor. Bunun yanı sıra binaların sağlamlık testinin yanında beton içindeki demirlere de göz atılabiliyor. Demirlerin nervürlü olmasına özellikle dikkat edilmekte. Ayrıca riskli olduğu kesinleşen binalar için boşaltım gerçekleştiriliyor ve çabucak yıkım işlemleri başlatılıyor. Bu yöntemlerle binaların güvenlik oranları belli olmuş oluyor.
BİNA DEPREM DAYANIKLILIK TESTİNİ KİM YAPAR?
Depreme dayanıklılık testleri, bağımsız araştırma şirketleri ya da belediye ekipleri tarafından gerçekleştiriliyor. Binasının riskli olduğunu düşünen veya depreme karşı dayanıklı olup olmadığını öğrenmek isteyen vatandaşlar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca belirlenen kurum ve kuruluşlara başvurarak bu testi yaptırabiliyor. Bakanlığın internet sitesinde, risk tespit raporu için başvurulabilecek belediyeler, meslek odaları, kamu kurumları, üniversiteler ile özel kuruluşlar ve firmalar yer alıyor.
Uzman ekibin yaptığı araştırma sonuçlarına göre rapor hazırlanıyor ve belediyeye sunuluyor. Eğer bina depreme dayanıklı çıkarsa herhangi bir işlem yapılmıyor. Binaların depreme dayanıklı olup olmadığının anlaşılması için uzman bir ekibin evin kolonlarını, zeminini ve duvarlarını detaylı bir şekilde incelemesi gerekiyor. Özellikle belediyeler tarafından ve sadece betondan numune alınarak yapılan tarama işlemi sonrası risk tespit raporu kısa sürede çıkabiliyor. Söz konusu testi yaptırmak için bina sakinlerinden bir kişinin başvurması yeterli oluyor. Karot raporu olarak da bilinen bina dayanıklılık testi sonrası binaların depreme karşı riskli olup olmadığı ortaya çıkıyor. İlk iş olarak belediyeden bina projenizi almanız gerekiyor. Ücret binanın büyüklüğü ve işlemlerin kapsamına bağlı olmak kaydıyla değişebilir.
DEPREMDE DAYANIKLI BİNALARIN ÖZELLİKLERİ
-Binanın yaşı
-Zemin durumu
-Onaylanan projeye uygunluk
-Kiriş ve kolon durumu
-Binadaki rutubet durumu
DEPREME DAYANIKLI BİR BİNA TASARLANMASI İÇİN NELER YAPILMALI?
Depreme dayanıklı bir yapının tasarlanması için işinin ehli bir mimar ve mühendisler tarafından oluşturulması gerekir. Özellikle kat planına uygun inşa edilmeyen yapılar sıklıkla karşılaşılan durumlardandır.
Bir biranın dayanıklı olmasını sağlayan önemli faktörlerden birisi suya karşı korunaklı olmasıdır. Doğru bir şekilde tasarlanmış su yalıtımlı binaları depreme karşı koruyan faktörlerden.
İnşaat esnasında kullanılan demir, çelik ve beton gibi malzemelerin kalitesi ile bu konuda yapılan denetlemeler depreme dayanıklılık konusunda bir evin en kritik faktörüdür.
Bir binayı uzun süre taşıyan ve ayakta tutan kolonlardır. İnşaat işlemine geçilmeden önce yapılan zemin incelemeleri ile depreme dayanıklı yapıların oluşturulmasında ihmal edilmemesi gereken önemli konulardan birisidir.
Ayrıca, evlerin kolonlarının kontrol edilmesi de önemli bir detaydır. Kolonlarda bir çatlak veya alanın daha verimli kullanılması için kesilen bir kolon bölümü varsa binanın temelinde inceleme yapılmalıdır.
İnşa edilmiş bir bina yakın bir zamanda bir deprem geçirmişse yapı için bir hasar raporu çıkarılmalıdır. Bu rapor, binanın ne durumda olduğunu ve bakıma ihtiyacı olup olmadığını belli eder.
İnşa edilmiş ve bir süredir kullanılan bir binanın depreme dayanıklılık kontrollerinden geçmiş olması ve sağlamlığının test edilmesi belirleyici unsurlardandır.
Gelişen teknoloji ile beraber bazı binalara darbe emici sistemler kazandırıldı. Tıpkı motorlu taşıtlarda istenmeyen sarsıntıları kontrol eden amortisörler gibi darbe emiciler de kinetik enerjiyi bir hidrolik sıvı tarafından emilen ısı enerjisine dönüştürüyor ve sarsıntıları azaltıyor.
Yeni tekniklerden birisi olan deprem yalıtımından bina temeli ile üstyapı arasına esnek nitelikte izolatörler yerleştirilir ve bina depremin etkilerini esneyerek atlatır. Yalıtım sistemi için bina çelik, lastik ve kurşundan yapılan esnek yastıklar üzerine inşa edilir böylece deprem sarsıntısı geldiğinde bu yastıklar esner ve binanın üst yapısına yapacağı deformasyon sınırlı kalır.
Japon mühendislerin geliştirdikleri deprem yalıtımı sistemi başka bir değişle binanın hava yastıkları üzerine kaldırılmasına benzetilir. HABER MERKEZİ
