Türkiye'nin 10 büyük bankasının üçüncü çeyrek değerlendirmesi

 Türkiye'nin en büyük 10 bankasının 9 ay sonundaki aktif büyüklüğü 2023 sonuna göre yüzde 30,2 artarak 25 trilyon 213,7 milyar liraya ulaştı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) verilerine göre, bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü eylülde 30 trilyon 518 milyar 692 milyon lira olurken, 10 büyük banka sektörün yüzde 82,6'sını oluşturdu.

Ziraat Bankası, 4 trilyon 948 milyar liralık aktif büyüklüğüyle Türkiye'nin en büyük bankası olma konumunu korurken, bankanın aktif büyüklüğü geçen yıla göre yüzde 30,2 artış gösterdi.

İkinci sırada yer alan VakıfBank'ın aktif büyüklüğü ise yüzde 27,6 artarak 3,5 trilyon liraya çıktı. Aktif büyüklük sıralamasında, üçüncü sırada 3,1 trilyon lira ile Türkiye İş Bankası yer alırken, aynı zamanda özel bankalar arasında en yüksek aktif büyüklüğe sahip banka olma unvanını korudu.

Halkbank ise 2,8 trilyon liralık aktif büyüklüğüyle dördüncü sıraya yerleşirken, 9 aylık süreçte aktif büyüklüğünü yüzde 31 artırdı.

Halkbank'ı sırasıyla 2,4 trilyon lirayla Garanti BBVA, 2,3 trilyon lirayla Yapı Kredi, 2,2 trilyon lirayla Akbank, 1,36 trilyon lirayla QNB, 1,32 trilyon lirayla DenizBank ve 825,6 milyar lira ile Kuveyt Türk Katılım Bankası izledi.

Bu dönemde aktif büyüklüğünü en çok artıran banka yüzde 38 ile QNB oldu.

10 büyük bankanın net karı 331,5 milyar liraya yaklaştı

Değişen para politikası ve sıkılaşan finansal koşullar bankaların net karını da önemli ölçüde etkiledi. Ocak-eylül döneminde en yüksek net karı 66,9 milyar lira ile Garanti BBVA elde ederken, 2023'ün aynı dönemine göre karını yüzde 16,3 artırdı.

Ziraat Bankası 50,3 milyar lirayla ikinci, Türkiye İş Bankası 34,6 milyar lirayla üçüncü, DenizBank 33,8 milyar lirayla dördüncü, Akbank 33,1 milyar lirayla beşinci sırada yer aldı.

Karlılık bazında bu bankaları sırasıyla 27,2 milyar lira ile QNB ve VakıfBank, 24,4 milyar lira ile Kuveyt Türk, 22,4 milyar lira ile Yapı Kredi, 11,2 milyar lira ile Halkbank izledi.

Böylece 10 büyük bankanın net karı 331 milyar 466 milyon liraya ulaştı.

Yıllık net kar değişimlerine bakıldığında, karını en çok artıran banka yüzde 81,1 ile VakıfBank oldu. VakıfBank'ı yüzde 52,7 ile DenizBank takip etti.

Net karını Kuveyt Türk yüzde 42,7, Halkbank yüzde 39,3, Garanti BBVA yüzde 16,3 ve QNB yüzde 10,5 yükseltti.

Söz konusu dönemde net karı gerileyen bankalar ise sırasıyla yüzde 54 ile Yapı Kredi, yüzde 35,6 ile Akbank, yüzde 33,4 ile Türkiye İş Bankası ve yüzde 8,6 ile Ziraat Bankası oldu.

10 bankanın öz kaynağı 2 trilyon lirayı aştı

BDDK verilerine göre, eylülde Türkiye'deki bankaların toplam öz kaynakları 2 trilyon 643 milyar lira oldu. 10 büyük bankanın toplam öz kaynakları ise 2023 sonuna göre yüzde 18,7 artış göstererek, 2 trilyon 80 milyar liraya yükseldi.

Öz kaynak büyüklüklerine göre ise Ziraat Bankası 408,8 milyar lira ile birinci sırada yer alırken, onu 302,6 milyar lira ile Garanti BBVA, 290,5 milyar lira ile Türkiye İş Bankası, 230,9 milyar lira Akbank, 201,1 milyar lira ile VakıfBank, 190 milyar lira Yapı Kredi, 137,9 milyar lira ile Halkbank, 137,8 milyar lira ile DenizBank, 107,7 milyar lira ile QNB, 72,1 milyar lira ile Kuveyt Türk Katılım Bankası izledi.

Bu dönemde, öz kaynaklarını en fazla artıran bankalar sırasıyla yüzde 53,4 ile DenizBank, yüzde 50,4 ile Kuveyt Türk ve yüzde 32,1 ile QNB oldu.

Toplam mevduatlar 16,8 trilyon lirayı aştı

Bankalar için en büyük fon kaynağı olan mevduatlar 10 büyük banka için 2023 sonuna göre yüzde 21,9 artışla 16 trilyon 831,7 milyar liraya yükseldi.

Mevduat sıralamasında kamu bankaları ilk üç sırayı kapattı. Ziraat Bankası, 3,5 trilyon liralık mevduatla bu alanda da liderliğini korurken, 2,33 trilyon lira ile Halkbank ikinci, 2,3 trilyon lira ile VakıfBank üçüncü sırada yer aldı.

2023 sonuna göre mevduat hacmi en fazla artış gösteren bankalar ise yüzde 29,6 ile QNB, yüzde 25,4 ile Garanti BBVA ve yüzde 24,6 ile Halkbank oldu.

10 büyük bankadan 13,2 trilyon liralık nakdi kredi desteği

İlgili 10 bankanın toplam nakdi kredi desteği 2023 sonuna göre yüzde 30,1 artışla 13 trilyon 235 milyar liraya yükseldi. Kredi desteği en yüksek banka 2,5 trilyon lirayla Ziraat Bankası oldu. Bankanın kredi stokundaki artış yüzde 30,6 olarak kayıtlara geçti.

Ziraat Bankası'nın ardından en yüksek nakdi kredi stokuna sahip bankalar sırasıyla 1,8 trilyon lirayla VakıfBank, 1,5 trilyon lirayla Türkiye İş Bankası, 1,44 trilyon lirayla Halkbank, 1,43 trilyon lirayla Garanti BBVA, 1,2 trilyon lirayla Yapı Kredi ve Akbank, 830,3 milyar lirayla QNB, 693,6 milyar lirayla DenizBank ve 372 milyar lirayla Kuveyt Türk oldu.

Yılın 9 ayında kredi stokundaki artış hızı yıllık incelendiğinde ilk üç sırada, yüzde 38,8 ile QNB, yüzde 38,6 ile DenizBank ve yüzde 38,4 ile Akbank bulundu.

TL kredilerde ise ilk üçte Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank yer alırken, yabancı para kredilerde ise sıralama, 928 milyar lira ile Ziraat Bankası, 674,9 milyar lira ile VakıfBank ve 576 milyar lira ile Türkiye İş Bankası olarak gerçekleşti.

Kamu bankalarının 9 ayın sonunda kredi stoku 5,9 trilyon liraya, özel bankaların ise 7,3 trilyon liraya ulaştı. Böylece 10 büyük bankanın toplam kredi stokunun yüzde 44,6'sına kamu bankaları, yüzde 55,4'üne özel bankalar sahip oldu.