Işınsu Kestelli’den ‘Adil vergi’ çıkışı

İzmir Ticaret Borsası (İTB) Haziran ayı olağan meclis toplantısı Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer idaresinde toplandı. Toplantıya TB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli de katıldı. Kestelli burada güncel ekonomik konularda değerlendirmelerde bulundu.Yapılması planlanan yeni vergi mevzuatına ilişkin açıklamalarda bulunan Kestelli, Türkiye’nin iyi bir vergi sistemine sahip olmadığını ve bunun da en önemli göstergesinin toplam vergi gelirleri içerisinde ki dolaylı vergileri oranının yüksek olması olduğunu belirterek, “Avrupa Birliği’nde toplam vergi gelirlerinin üçte biri dolaylı vergilerden elde edilirken, geri kalan üçte ikisi dolaysız vergilerden elde ediliyor. Ülkemizde ise bu oran tam tersi durumda. Gelire oranla az kazanandan çok, çok kazanandan az vergi almak ekonomik olduğu kadar sosyal olarak da sürdürülebilir bir durum değil” dedi.

IŞINSU KESTELLİ: ÜLKEMİZDE BU ORAN TAM TERSİ DURUMUNDA

İyi bir vergi sisteminin ekonomik etkinliği bozmaması, basit, esnek, şeffaf ve adil olması gerektiğini belirterek, Türkiye’nin bu özellikleri bütünlüklü olarak taşıyan iyi bir vergi sistemine sahip olmadığını vurgulayan Kestelli, “Vergi gelirleri; gelir, kazanç ve servet üzerinden alınan dolaysız vergilerden ve yapılan harcamalar üzerinden alınan dolaylı vergilerden oluşuyor. Genel bir yaklaşımla toplam vergi gelirleri içerisinde dolaylı vergilerin oranının düşük olması iyi ve adil bir vergi sistemine sahip olunduğu anlamına geliyor. Nitekim, kısmen daha adil bir vergi sistemi olduğunu söyleyebileceğimiz Avrupa Birliği’nde toplam vergi gelirlerinin üçte biri dolaylı vergilerden elde edilirken, geri kalan üçte ikisi dolaysız vergilerden elde ediliyor. Ülkemizde ise bu oran tam tersi durumda. 2023 yılında devletin topladığı 4,5 trilyon liralık verginin 2,95 trilyonu yani yüzde 65’i dolaylı vergilerden oluşurken, 1,55 trilyonu yani yüzde 35’i dolaysız vergilerden oluştu. Aynı yılda, ülkemizde en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik kesimin toplam gelirin yüzde 50’sini, en fakir yüzde 20’lik kesimin ise gelirin yüzde 6’sını aldığını düşünürsek tablo çok daha net ortaya çıkıyor. Gelire oranla az kazanandan çok, çok kazanandan az vergi almak ekonomik olduğu kadar sosyal olarak da sürdürülebilir bir durum değil. Herkesin ödeme gücüne göre adil vergi payını ödediği bir vergi sistemi kurmadığımız sürece gelişmişlik yolunda hep eksik kalmış oluruz. Hazırlanmakta olan vergi düzenlemesi paketine de bu anlayış ile bakılması gerektiğine inanıyor, ülkemiz için çok büyük önem taşıyan bu konuda tüm kesimler ile istişarenin önemini vurgulamak istiyorum” diye konuştu.

KESTELLİ: MALİYETLERDEKİ ARTIŞ ve HAYAT PAHALILIĞI

Açıklanan hububat alım fiyatlarının beklenenin altında olduğunu ve bu sebeple gelecek yıl Ekim alanlarında azalma olacağına dikkat çeken Kestelli, “Ekmeklik buğday için kilo başına 9,25 lira ve makarnalık buğday için 10 lira fiyat belirleyen TMO, arpa fiyatını ise 7,25 lira olarak ilan etti. Böylece geçen yıla göre prim hariç şekilde ekmeklik buğdayda yüzde 12, makarnalık buğdayda yüzde 11 ve arpada yüzde 3,6 artış yapıldı. Tarımsal üretim maliyetleri nisan ayında bir önceki yıla göre yüzde 52, tüketici fiyat endeksi ise mayıs ayı itibariyle yüzde 75 artmış durumda. Maliyetlerdeki artış ve hayat pahalılığı dikkate alındığında açıklanan fiyatların üreticilerimizin beklentilerinin çok ama çok altında kaldığını söyleyebiliriz. Böyle bir ortamda üreticilerimizin gelecek yıl buğday ekim alanlarını azaltma olasılığının yüksek olacağını ön görebiliriz” dedi.