Erkılıç, "Tek bir seçenek kalıyor: Nitelikli gazeteler ile yola devam etmek"

Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç, Çanakkale, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerinde yayımlanan gazete ve internet haber sitelerinin temsilcileriyle Tekirdağ'da düzenlenen bölge toplantısında bir araya geldi.

Toplantıda konuşan Genel Müdür Erkılınç, 2022 yılında Basın Kanunu’nda yapılan değişiklikle internet haber sitelerinin de süreli yayınlar kapsamına alınmasını sağlayan düzenlemeyi hatırlatarak, o dönemdeki tartışmalara değindi. Erkılınç, yaşanan kısır çekişmelerin ciddi zaman ve maddi kayıplara yol açtığını belirtti.

"Bugün geriye dönüp baktığımda iyi ki sahaya çıkmış ve sizlere meselenin gerçekte ne olduğunu anlatmışız" diyen Erkılınç, Kurum olarak sahaya inmelerinin ve gazete sahipleriyle yüz yüze görüşmelerinin karşı yönden esen rüzgarı tersine çevirdiğini dile getirdi.

Erkılıç: İnternet basını sürdürülebilir gelir modeli kazandı

Erkılıç kendilerine inanan, yerel dinamikleri harekete geçiren ve siyasileri doğru şekilde bilgilendiren gazete sahiplerine bir kez daha şükranlarını sundu.

Erkılıç, "O dönem kurumumu ve şahsımı doğrudan hedef alan, bizleri sansürcülükle, oligarklıkla suçlayanların aslında en büyük kötülüğü bize değil de basınımıza yaptıklarının farkına vardıklarını umuyorum. Bizzat gazeteciliğin içinden gelmiş, sektörde uzun yıllar görev almış kişi ve örgütlerin nasıl olup da bu düzenlemeye karşı çıktıklarını halen anlamış değilim. O gün sizlere iki ayrı ilan ve reklam pastasının sözünü verdik, şu an hak eden herkes o iki pastadan payını alıyor. Resmî ilan yayımlama hakkına sahip gazetelerimizin internete geçişlerini kazanılmış hak göreceğimizin, bekleme süresi olmayacağının sözünü verdik. Gazetesi olan ve müracaat eden herkes beklemeden internet haber sitesine ilan ve reklam alabildi. Bugün internet haber sitelerimiz geride bıraktığımız 2024 yılının ilk 9 ayında 1 milyar Türk Lirasının üzerinde gelir elde etti. Bu sektörde çalışan arkadaşlarımız özlük haklarına kavuştu, gazeteci sayılarak basın kartı aldı. İnternet basını sürdürülebilir gelir modeli kazandı." diye konuştu.

"Ziyaretçi trafiğinde başarı gösteremeyen yayınlara karşı kararlı adımların atılmaya başlandı"

Bölge toplantılarında, nitelikli yayıncılık yapanlarla yapmayanları mutlaka ayıracaklarının sözünü verdiklerini hatırlatan Erkılınç, bu kapsamda, basılı gazetelerdeki olumsuz alışkanlıkların internet haber sitelerinde de devam etmemesi için öncelikli olarak gereken adımları attıklarını vurguladı.

BİK Analitik Sistemi’nin uluslararası güvenilirliğini artırmaya yönelik çalışmaların eşzamanlı olarak sürdürüldüğünü belirten Erkılınç, yapılan ölçümlerle ilgili alınan kararlarda tüm kesimlerin tereddütlerini ortadan kaldıracak aşamaya gelindiğini, ayrıca ziyaretçi trafiğinde başarı gösteremeyen yayınlara karşı kararlı adımların atılmaya başlandığını ifade etti.

Basılı gazetelere dair bazı kronik sorunların çözülmesinde sert idari uygulamalardan kaçındıklarını, ancak bazı durumlarda mecbur kalınan adımlar attıklarını dile getiren Erkılınç, “Genel Müdür olduğum günden beri aynı şeyi söylüyorum; basmayan, satmayan ve dolayısıyla okunmayan gazetelerle bir yere varmamız mümkün değil. Biz gözümüzü kapatsak bile ilan ve reklam veren müşterilerimiz buna rıza göstermiyor. Onların haklı olmadığını söyleyebilir miyiz? O zaman geriye tek bir seçenek kalıyor: nitelikli gazetelerle yola devam etmek. Ancak, bu alandaki resmi ilan pastası giderek küçülüyor, gelir-gider dengesi büyük ölçüde sarsılmış durumda. Zaman zaman ‘güç birliği yapın’ diyoruz ama kısır çekişmelerin ve anlamsız rekabetlerin önünü alamıyoruz. Biz de üzerimize düşeni kırmadan dökmeden yapıyoruz. Bazen ticari hayatın acımasız kuralları zaten gereğini yerine getiriyor” şeklinde değerlendirdi.

Gazetelere resmi ilan vermenin, yani sübvanse etmenin devlet politikası olduğunu dile getiren Erkılınç, son iki yılda resmi ilan fiyat tarifesine yapılan yüzde 100’lük zammın ardından, bu yıl benzer bir artışın mümkün gözükmediğini söyledi.

“Diğer taraftan, yapılan her zam ilan adetlerinde azalmaya yol açıyor. İhaleler birleştiriliyor, eşik değerlerin altına çekiliyor veya yayınlanması zorunlu ilanlar bile verilmiyor,” diyen Erkılınç, kanuni zorunluluğa rağmen verilmeyen ilanlar için verdikleri mücadelede Kurum olarak yalnız bırakıldıklarını belirtti.

"Yerel gazete diye bir şey kalmayacağı gibi biz de kalmayız"

Bir gazetecinin “Ankara bürokrasisinde bazı ilanların hâlihazırda kurumlara ait olan veya kurulacak dijital platformlarda yayımlanmasına dair görüşlerin olduğu, şablon ilan metni kullanımının getirileceği konuşuluyor. Bu meseleye Kurum olarak bakışınız nedir?” şeklindeki sorusuna cevap veren Erkılınç, şunları söyledi:

"Şundan lütfen emin olun. Kurum olarak elimizden geleni, hatta üzerimize vazife olmayanı dahi yapıyoruz. ‘Çalmadığımız kapı kalmadı’ diyebilirim. Yapacaklarımız da bir yere kadar ve sınırlı. Ötesine geçmemiz mümkün gözükmüyor. Geçtiğimiz yıllarda İcra ve İflas Kanununda yapılan değişiklikle menkul ve gayrimenkul malların cebri icra yoluyla satışına ilişkin ilan metinlerinde sınırlamaya gidildi. Daha sonra idari uygulamalarla örnek şablon verdiler ve dediler ki: ‘Herkes satış ilanlarını bu şablona göre yayımlatacak’. Böylece, kanun değişikliğiyle zaten küçülen ilan ebatları, bazı idari karar ve uygulamalarla iyice azalmış oldu. Özellikle parasal tutarı oldukça yüksek olan bir başka ilan türü için benzer şablon metin uygulamasına geçileceğine dair duyumları biz de alıyoruz. Ne kadar doğru, ne kadar gerçek bilmiyoruz, inanmak da istemiyoruz. Sorunuzda kast ettiğiniz ilanlar, bizim de duyumlarımızın olduğu konuya ilişkinse ve bu hayata geçerse yerel gazetelerin resmî ilan gelirleri üçte bire düşer, maalesef birçok gazetemizi ekonomik açıdan zor durumda bırakır. Açık söylüyorum yerel gazete diye bir şey kalmayacağı gibi biz de kalmayız."

Erkılıç: Şablon gazetecilik yapılmaya devam edilirse, şablon ilanlar kaçınılmaz

Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Cavit Erkılınç, süreli yayınların sürdürülebilirliğini sağlamak için yasal çerçevede gereken tüm çabayı göstereceklerini bir kez daha vurguladı. “Sahada bizim elimizi güçlendirecek, güçlü olmamızı sağlayacak olan sizlersiniz,” diyen Erkılınç, nitelikli yayınlara duyulan ihtiyacı yineledi. "Kes, kopyala, yapıştır" tarzındaki birbirinin aynısı yayınların, yaşanan sorunların kaynağını oluşturduğunun altını çizen Erkılınç, “Yüksek sesle uyarmak istiyorum: Eğer şablon gazetecilik yapılmaya devam edilirse, şablon ilanlar kaçınılmaz olarak gelir” şeklinde konuştu.

Meslek örgütleri ve çatı kuruluşlarının, üyesi olan gazetecilerin ve varlık sebepleri olan yayınların haklarını gerektiği şekilde savunmadığını üzülerek gözlemlediğini ifade eden Erkılınç, resmi ilanlarla ilgili sorunların daha da büyümeden önlenmesi için tüm paydaşları sorumluluk almaya davet etti.

Erkılınç’ın konuşmasının ardından, gazete ve internet haber sitesi temsilcilerinin görüşleri alındı. Genel Müdür Erkılınç, 20 Kasım 2024 Çarşamba günü İzmir’de, 21 Kasım 2024 Perşembe günü ise Bursa’da düzenlenecek bölge toplantılarına katılacağını duyurdu.