Süt ve süt ürünlerine yüzde 15’lik zam

Ulusal Süt Konseyi (USK), 1 Ağustos’tan itibaren çiğ süt tavsiye fiyatını 11,5 TL olarak açıklamıştı. Açıklanan bu fiyat ne üreticiyi ne de sanayici memnun etti. Geçtiğimiz günlerde de Türkiye genelinde çiğ süt fiyatlarına yapılan fiyat güncellemesi ile süte 1 TL’lik zam yapıldı. Ardından Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilerle birlikte süt ve süt ürünleri üretiminin neredeyse tamamında düşüş yaşandığı gözlemlendi. Yaşanan bu gelişmelerin hem üreticiyi hem de sanayicileri olumsuz etkilediğini belirten İzmir Ticaret Odası (İZTO) Süt Grubu Komite Başkanı Seracettin Özkan, sanayicilerin zor zamanlardan geçtiğini ifade etti. Değişen Türkiye ekonomisinde fiyatları biraz olsun dengede tutabilmek için bir süredir süt ve süt ürünlerine zam yapmadıklarını belirten Özkan, bugünden itibaren süt ve süt ürünlerinin tamamına yüzde 15’lik bir zam yapılacağını açıkladı.

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİNE ZAM

Üreticinin ve sanayicinin girdi maliyetleri karşısında bir hayli zorlandığını söyleyen Özkan, “Perakende de kar marjları çok düşük. 2 yıl önce İzmir genelinde sepet ortalamamız 70 liraydı. Bugün enflasyon yüzde 400 arttı. Buna karşılık bizim sepet ortalamamız sadece 2 kat artarak 140 lira oldu. Sepet ortalamalarının bugün 300-400 TL civarında olması lazımdı ama vatandaşımızın alım gücü de çok düştü. Biz her şeye rağmen süt ve süt ürünlerinde bir süredir piyasa dengelensin diye tolere tanıyarak zam yapmadık. Fakat sanayicimiz artık girdi maliyetleriyle baş edemez oldu. Bu yüzden bugünden itibaren süt ve süt ürünlerinin tamamına yüzde 15 oranında bir zam geldi. Birkaç ay sonra asgari ücret zammı da olacak. Biz de mecburen durumumuzu kurtarabilmek için ürünlere zam yapmak zorunda kalacağız. Üretici, tüketici ve sanayiciler olarak zorlu bir süreçten geçiyoruz. Maalesef durumumuz pek iç açıcı değil” diye konuştu.

USK İŞLEVİNİ YİTİRDİ

Açıklanan süt fiyatının gerçeklikten çok uzak olduğunu belirterek USK’nın artık işlevini yitirdiğini dile getiren Özkan, “Süt maliyetinin bir hesabı var. Bu günkü şartlarda 1 kilo 700 gram yemin, 1 kilo süte denk gelmesi gerekiyor. USK’nın açıkladığı fiyat bunun çok altında kalıyor. Bugün USK’nın 11,5 TL olarak açıkladığı süt fiyatına hiçbir sanayici süt almıyor. O yüzden şu anda tamamen kooperatiflere bağlı bir fiyat belirleniyor. En büyük firmalar dahil bu fiyatlara süt almıyorlar. USK’nın önümüzdeki günlerde bir toplantısı daha olacak. Orada da bir fiyat dengesi yakalanmazsa konseyin hiçbir işlevi kalmamış olacak” dedi.

SERBEST PİYASA BAŞKA YERLERE GİDİYOR

Ulusal Süt Konseyi’nin 2 yıldır düşük fiyat açıklaması sebebiyle serbest piyasa ekonomisinin farklı yerlere gittiğini ve büyük fabrikaların direkt olarak artık üreticiden süt aldığını söyleyen Özkan, “Önceden büyük firmalar, müteahhit firmalardan süt alırlardı. Geldiğimiz noktada artık direkt çiftliklere giderek süt alıyorlar. Bu durum serbest piyasa anlayışını başka yerlere getiriyor. Eskiden USK süt fiyatını belirlediği zaman bizim sahaya inmemize gerek kalmıyordu. Herkes buna odaklanıyordu ve Türkiye genelinde standart bir fiyat oluşabiliyordu. Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (ORKOOP) Ege Bölgesi’nde şu an 13,5 ve üzeri süt satış fiyatı var. Sanayiciler kırsal yerlerde 10-11 TL’lik sıcak süt alımı yapıyor. USK’nın sonraki toplantıda ORKOOP’un üzerinde bir fiyat vermesi lazım ki biz USK üzerinden süt alabilelim” ifadelerini kullandı.

SÜTTE TEK FİYAT OLMALI

Gün geçtikçe artan maliyetler sebebiyle süt üreticisinin azaldığına dikkat çeken Özkan, “Çiftçilerimizin aldıkları süt parası ancak hayvanının yemine, yakıtına gidiyor. Çiftçilerimiz çalıştıkları işin karşılığını alamayınca da hayvanlarını kesime gönderiyor ve daha fazla bu işi yapmıyor. Yeni nesil zaten hevesli değil bu işlere. Durum böyle olunca da sektördeki çiftçilerimizin sayısı azalıyor. Bunu da zaten açıklanan verilerden görebiliyoruz. Üretici için çiğ süt maliyetinin unsuru dışında nakliye, işçilik, enerji, ambalaj, finansman giderleri eklendiğinde daha ciddi maliyetler doğurmakta ve bu da rekabeti zorlaştırıyor. Süt ve süt ürünleri sektöründe yaşanan sıkıntıları düzeltebilmek için çiğ sütte aynı şekilde hem üreticinin hem de son tüketicinin rahatlıkla alabileceği bir fiyat olmalı. Bunun içinde ya USK’nın ya da devletin belirleyeceği bir yem kilogramı ile süt fiyatının tüm Türkiye’de aynı olması gerekir” şeklinde konuştu.

BU İÇERİK DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Üretimde düşüş: Süt ve süt ürünlerinde zam çanları