Sokak İktisadı Çalıştayı: Bu bir mihenk taşı!

YUSUF ÇAĞIRTEKİN

İLKSES TV ekranlarında yayınlanan ve Erdal Erek’in hazırlayıp sunduğu ‘Soru-Yorum’ programının bu haftaki konukları Psikoloji ve Felsefe Uzmanı Prof. Dr. Kamuran Elbeyoğlu ile Sokak Ekonomisti Dr. Osman Sirkeci oldu. Programda geçtiğimiz günlerde İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi hazırlık çalışmaları kapsamında düzenlenen ve sokak emekçileri ile temsilcilerini bir araya getiren “Sokak İktisadı Çalıştayı”, masaya yatırıldı. Hazırlanan sonuç bildirgesinin İzmir İktisat Kongresi’nin önemli bir parçasını oluşturacağını belirten Elbeyoğlu, “Bu bir mihenk taşı” dedi. Türkiye’de yaklaşık 8 milyon sokak emekçisi olduğunu kaydeden Sirkeci ise, “Çalıştay ikinci yüzyıl için bir dönüm noktası oldu” vurgusu yaptı.

SONUÇ BİLDİRGESİ HAZIRLIYORUZ
Sokak emekçilerinin hakları, yaşadıkları problemlerin ekonomik ve sosyal kaynakları, bu alanda yapılması gereken hukuki düzenlemeler gibi birçok konunun tartışıldığı Sokak İktisadı Çalıştayı’nın önemine vurgu yapan Elbeyoğlu, “Biliyorsunuz 100 yıl önce İzmir İktisat Kongresi yapıldı Atatürk tarafından. Şimdi ikinci yüzyılın iktisat kongresi yapılıyor. İlk kez içinde sokak ekonomisini de barındırıyor. İlkinde sokakların adı bile yoktu. Yüz yıl sonra İzmir’de Büyükşehir Belediyesi’nin öncülüğünde yapılan iktisat kongresi için belediyenin kendisinden bize bir istek gelmesi bence çok önemli bir aşamadır.  Bu bir mihenk taşı, bu aşamaya gelmiş olmamız doğru yolda olduğumuzun işareti. Yeni bir sosyal ekonomi vizyonu için çalışıyoruz. Biz şimdi bir sonuç bildirgesi hazırlıyoruz. 15-21 Mart’ta yapılan sokak iktisadi kongresine bu bildirge girecek ve önemli bir parçasını oluşturacak. En önemli çıktılarından bir tanesi biz burada sokak ekonomisi vizyonuyla Türkiye’nin geleceği için yeni bir vizyon öngörüyoruz” dedi.

YOĞUN ÖNYARGILARIMIZ VAR
Elbeyoğlu, “Bizim çok yoğun önyargılarımız var. Kent dediğimizde modernleşme çerçevesinde gökdelenleri süslü bulvarları görüyoruz. Arka sokakları çöp toplayanları, simitçiyi fark etmiyoruz. Böyle bir şeye alıştırıldık. Sosyolojik olarak da biz bunlar ötekileştiriyoruz, hiçbir sınıfa katmıyoruz ama onlar artık kendi sınıf bilincini geliştirmeye başladılar” diye konuştu.

TÜRKİYE EKONOMİSİNİN YÜZDE 10’U
Türkiye’de yaklaşık 8 milyon sokak emekçisi olduğunu kaydeden Sirkeci, “Çalıştay ikinci yüzyıl için bir dönüm noktası oldu. Depremden dolayı biraz dar kapsamlı oldu. Ama buradaki asıl hedef bu konudaki uzmanların sahadan temsilcilerin gelecek yüz yıla yansıtılmasıydı. Bu anlamıyla hak ettiği rolü oynadı. 45 sene önce 3 milyon denilen sokak emekçilerinin şimdi yaklaşık 8 milyon sokak emekçisi olduğunu tahmin ediyoruz. Ekonomimizin yüzde 10’unu oluşturuyorlar. Sokak emekçilerinin ülkenin milli ekonomisinde bu kadar önemli yer tutuyorsa yürüteceğiniz politikalarla bunları yok sayarsanız başarılı olamazsınız. Bu çalıştay ikinci yüzyılda yüzde 10’luk kümenin de tabloya katılmasını sağlayacak. Biz şunu görmüştük; Hindistan’da 40-50 yıllık mücadeleler, Amerika’daki faaliyetler, sokak emeğini dünyada önemli bir yerinin olduğunu gösterdi hem de dikkate alınır aşamaya ulaştırdı. Bu bizi de cesaretlendirdi. Korkulan sokaklarda öcü gibi gösterilen toplulukları değil, toplumun ayrılmaz parçası olduğunu bize gösterdi. 8 milyon insanın 1 trilyonluk katma değer yaratması faaliyetinde devlet bütçesinde nasıl yer alıyorlar? Sokak emekçisi her adımında devletin kasasına vergi ödüyor. Sen devlet olarak teşvik politikaları yapıyorsun. Peki 8 milyon insan senden bir kuruş istemeden, ekonomine 1 trilyon katkı sunuyor. Eğer biraz vicdan ve eşit paylaşım varsa bizde ve Ankara’da, o zaman bu kişilere de insan onuruna yaraşır yaşam koşulları, teşvik imkanları, tezgahlarının düzenlenmesi gerekir” ifadelerini kullandı. 

İZMİR ÖRNEĞİNİN ALTINI ÇİZMEK GEREK
Sirkeci, son olarak şunları söyledi: “Cumartesi günkü toplantımızın mesajı da şuydu belediye kanununda belediyeler beldenin ekonominin refahının artması için çalışırlar. İzmir Büyükşehir Belediyesi bir kaderi değiştirdi, ekonomik refahın artması için sokak emekçilerinin çalışma koşullarını iyileştirdi. Sokaklarda kimsesiz gibi görünen, zabıta şiddetine maruz kalan sokak emekçisini düzen içerisine almayı hedefledi. Eğitimlerden geçirdi, yerleri komisyonlar tarafından belirlendi. Bunun İzmir örneği bakımından altını çizmek gerekiyor. Evren Laçin’den Tunç Soyer başkanımıza kadar herkese teşekkür ediyoruz.”