Ölümcül havalar: “Mesai düzenlemesi yapılmalı”

SULTAN GÜMÜŞ KAYA 

Yaşanan sıcaklık artışları vatandaşların sağlığını tehdit etmeye devam ediyor... Yakın zaman önce İzmir'de bir PTT işçisinin çalışma saatleri içerisinde beyin kanaması geçirmesi durumun ehemmiyetini bir kez daha vurguladı. Peki, aşırı sıcaklar ne gibi hastalıklara yol açıyor ve toplumdaki hangi grubu tehdit ediyor? Her geçen sene artan sıcaklıkları bir gerçeğimiz olarak kabul edersek, özellikle dışarıda çalışmak zorunda kalanlar için hangi uygulamalar hayata geçirilmeli? Türkiye'de 'sıcaktan vefat edenler' şeklinde bir veri var mı? Kayıtlarda olmamasına rağmen sıcaklık dolayısıyla yaşamını kaybedenler söz konusu mu? Sorularımızı yanıtlayan Halk Sağlığı Uzmanı Tuğrul Şahbaz ve Kardiyoloji Uzmanı Dr. İnan Mutlu, sıcaktan korunmak için nelere dikkat etmemiz gerektiğini aktardı.

ŞEKER, TANSİYON, KALP HASTALARI DİKKAT!

Isı çarpması, tansiyon düşüklüğü, baş dönmesine yol açan ısı yorgunlukları, yüksek sıcaklık kaşıntıları, kırmızı lekeler şeklinde deri bozuklukları, konsantrasyon bozukluğu, moral bozukluğu, aşırı duyarlılık ve endişenin başlıca riskler olduğunu söyleyen Tuğrul Şahbaz, “Özellikle yaşlılar, şeker, tansiyon, kalp hastaları, kanser tedavisi görenlerin korunması gerekir. Açık alanlarda çalışanlar özellikle risk grubundadır. Bu tür hastalıkları olanların sıcak günlerde çalışmaları için rotasyon, vardiya değişimleri, daha kısa süreli çalışma gibi önlemler alınmalı ya da böyle zamanlarda çalışmaları işyeri hekimi tarafından önlenmeli. Giyimleri sıcakta çalışmaya uygun açık renkte ve teri alacak özellikte pamuklu giysilerden yapılmalı, başı koruyacak şapkalar kullanılmalı. Kaybedecekleri su ve tuzu yerine koymak için beslenmelerine özel önem verilmeli, arada dinlenme alacakları bölgeler oluşturulmalı ve bu yerlerin ortam sıcaklığı ve nemini koruyacak klima sistemleri konmalıdır” dedi.

ŞAHBAZ’DAN İSG MECLİSLERİNE ÇAĞRI

Sıcağa maruz kalıp hayatını kaybeden kişilere yönelik bir verinin olmadığını söyleyen Şahbaz, “Ancak belki her sene gazete kayıtları incelenerek böyle bir veriye ulaşılabilir. İllerimizde sivil inisiyatif olarak kurulan İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisleri böyle bir veri toplamayı gündemine alabilir. Çünkü her sene bu konuda ölümler oluyor ve haberi çıkıyor. Bu sene yukarıda söylediğiniz PTT çalışanının sıcak nedeniyle beyin kanaması geçirmesi bir ilk örnek olabilir. Ancak İSG Meclisleri daha çok çalışanların verilerini topluyor. Şunu da belirtmek isterim; Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı bölümünde yapılan bir araştırmaya göre; 2004-2017 yılları arasında yaşanan ve 257 gün süren 20 sıcak dalgası sırasında İstanbul'da fazladan 4 bin 281 ölüm gerçekleşti” bilgisini paylaştı.

AŞIRI YAĞLI YEMEKLERDEN KAÇININ

“Eğer çalışmak zorunda değilsek, aşırı sıcakların ilan edildiği günlerde açık alanda uzun süre geçirmekten kaçınmalıyız” diyen Şahbaz son olarak şunları ekledi: “Aşırı yağlı ve ağır yemekler yerine, sebze ve meyveden zengin beslenmeye, bolca sıvı almaya (tuzlu ayran, meyve suları, elektrolit içeren soda gibi içecekler ve tabii bolca su) özen göstermeliyiz. Yukarıda söylediğim şekilde açık renk, terimizi emecek iç çamaşırı ve pamuklu giysiler giymeli, başımızı terletmeyecek, bizi güneş ışınlarından koruyacak şapkalar kullanmalıyız. Hastalığımız varsa, işyeri hekimimize başvurarak çalışmaktan kaçınma hakkımızı kullanmak istediğimizi söylemeliyiz. İşyerlerimizde molaların ve iş programının yapılması, dinlenme ve çalışma ortamlarının düzenlenmesi konularında mevcut İş Sağlığı Güvenliği Kurullarında konunun gündeme alınması için mücadele etmeliyiz.”

RİTİM BOZUKLUKLARI, ÇARPINTI…

Sıcak havalarda, cilde giden kan miktarındaki artış ve aşırı terleme ile sıvı kaybı olmasının, kalbin iş gücünü arttırabileceğini aktaran Dr. İnan Mutlu ise “Vücudun yaşadığı bu volüm kaybını dengelemek için kalp hızlanır ve ritim bozuklukları, çarpıntı tetiklenebilir. Özellikle aritmi, kalp damar hastalığı, tansiyon hastalıkları olan kişiler mutlaka yeterli sıvı tüketimine dikkat etmelidir. Kişiler, idrar renkleri çok koyulaşırsa, buradan sıvı miktarlarının azaldığını anlayarak, sıvı tüketmeleri gerektiğini fark edebilir, takiplerini kendileri yapabilirler. Sıcak havalar, kalbe etki edebildiği gibi sistemik olarak da etkiler gösterebilir. Susuz kalmak özellikle böbrek fonksiyonlarını bozarak, çeşitli rahatsızlıklar duymanıza sebep olabilir” sözlerine dikkat çekti.

ÖNLEMLER HAYAT KURTARICI OLABİLİR

Bu durumların yaşanmaması için yeterli sıvı tüketiminin önemli olduğunu vurgulayan Dr. Mutlu, “Özellikle öğlen 12.00 ile 16.00 arası mümkünse dışarı çıkılmaması, çıkılacaksa buna uygun şapka, pamuklu giysi, gözlük ve yeterli sıvı tüketimi gibi önlemler alınması hayat kurtarıcı olabilir. Sıcakta çalışmak zorunda kalan, dışarıda olmak zorunda olan özellikle de kalp damar rahatsızlığı, aritmisi, tansiyonu, böbrek hastalığı olan kişiler için mutlaka mesai düzenlemesi yapılmalıdır. İlaç kullanımlarına dikkat etmeli, gerekirse doktorları ile yeniden düzenleme yapılmalı ve mümkün olduğunca sıcak havalarda dışarıda olmaktan kaçınmalıdırlar” önerisinde bulundu.