GAP Projesi Neden Bugüne Kadar Bitirilemiyor?

ADNAN AVUKA

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı, en önemli projelerinden birisidir.  Zamanında bitirilebilseydi bugün bölge insanı güllük gülistanlık bir hayat yaşardı. Ülkenin kalkınma plan ve programları arasında en etkin olacaktı

GAP bugün entegre bölgesel kalkınma yaklaşımı ve sürdürülebilir insani gelişme felsefesi ile uluslararası literatüre geçen ve marka değeri olan bir çok projedir projelerden biri olacaktı.

Proje alanı Fırat-Dicle Havzası ile yukarı Mezopotamya ovalarında yer alan 9 ili (Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak) kapsamaktadır.  GAP idaresinden alınan bilgiye göre kapsamındaki illerin alan ve nüfus büyüklüğü, Türkiye’nin ortalama yüzde 10,8’ i civarındadır.

GAP’ın temel hedefleri; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sahip olduğu kaynakları değerlendirerek, yöre halkının gelir düzeyini ve yaşam kalitesini yükseltmek, bu bölge ile diğer bölgeler arasındaki gelişmişlik farkını gidermek, kırsal alandaki verimliliği ve istihdam olanaklarını artırarak ulusal düzeyde ekonomik gelişme ve sosyal istikrar hedeflerine katkıda bulunmaktır. Bu projenin bitmesi ile daha önce toprak sulaması kavgalarında bu bölgelerde kan davaları hayatta olmazken, işsizlik yüzünden kendi toprakları ve doğup büyüdükleri memleketlerinden göç ederek ayrılmazlardır. Şöyle bir GAP bölgesini kapsayan illerdeki insanların nerelere kadar göç ettiğini herkesçe malumdur ve bilinmektedir. Birçok tarım yazarları bu konuda defalarca hükümetleri bu konuda dikkatlerini çekmek için yazıldı, çizildi ama halen tam anlamı ile proje üzerinde ciddi çalışmaları yavaş gittiği bilinmektedir. Ilısu Barajı kadar zamanla GAP’a önem verilseydi bugün bağlı olan illerde insanlar mutlu ve müreffeh bir yaşam sürdürebileceklerdir. Mezopotamya’nın kına rengindeki kırmızı toprak bölgeye şifa kaynağı, olacağı gibi insanlar daha mutlu ve daha zengin bir sevince boğulmuş olacaklardır 

GAP, 70’li yıllarda 9 il bölgenin su ve toprak kaynaklarının geliştirilmesine dayalı büyük bir katkı sağlamış olacaktı bir Bunu unutmamak gerekir; Fırat- Dicle Havzası’nda sulama ve hidroelektrik enerji üretimine yönelik 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ile milyonlarca toprak alanda sulama yatırımlarının yapımı olmuş olacaktı. Edilen bilgiye göre projenin, enerji santrallerinin toplam kurulu gücü 7476 MW olup, bir yılda 27 milyar kilovat-saat enerji üretimi öngörülmüş olacaktı.

GAP’ın gerçekleşmesi ile bugün insanların yaşam kalitesi daha iyi ve daha mutlu olmuş olacaklardır. Şöyle bir etrafımıza bakalım gelişmesi halinde GAP olsaydı etin kilosu 100 TL, yumurtanın tanesi 1,5 TL, yoğurdun kilosu 15 TL, domatesin ve siyah patlıcanın ile yeşil biberin kilosu 25 TL satılmazdı. 9 bölge insanları bölgelerini bırakıp başka illere çalışmaya gitmezlerdi. Seven sevgililer sevdikleri insanlarla mutlu bir yuva kavuşmuş olacaklardır Mezopotamya topraklarında yılda en az iki mahsul elde etmiş olacaklardı. Kendi topraklarını bırakıp başka ülkelere gidip ülkemiz aleyhinde yanlış propagandası Allah’ın verdiği kına gibi toprakla uğraşıp mutlu mutlu evine giderek mutluluğu ailesi ile paylaşırlardı. Proje gelecek kuşaklar için çok büyük önem taşıyacaktır.