İTB Üzüm İşlem Salonu kritik eşikte

KEMAL ÖZKURT / Türkiye’nin dünya kuru üzüm piyasasında en önemli aktörlerinden biri olan İzmir Ticaret Borsası (İTB) Kuru Üzüm İşlem Salonu, işlem hacminin yıllar içinde düşmesiyle sektörde fiyat belirsizliği riskiyle karşı karşıya. Alıcı ve satıcının karşı karşıya gelerek, spot işlemlerin yapıldığı Kuru Üzüm İşlem Salonu yurtiçinden ve yurtdışından tüm sektör paydaşlarının takip ettiği, dünyada canlı alım satım işlemlerinin ve fiyat ilanının olduğu tek borsa konumunda bulunuyor. Fakat özellikle 2000’li yıllarla birlikte birden fazla nedenden dolayı Kuru Üzüm İşlem Salonu’nda işlem hacmi yüzde 40 oranında düştü. Sektörün en önemli referans noktalarından biri olan Kuru Üzüm İşlem Salonu’nun ayakta kalması ve yeniden güçlenmesi için sektör paydaşlarını sorumluluk almaya davet eden İzmir Ticaret Borsası Meclis Üyesi İlhan Zincircioğlu, “İşlem salonlarımızın gördüğü hizmet belki varlığında anlaşılamayabilir. Ama olmadığında, fiyat tespit ve ilanı yapılmadığında kim hangi fiyatla alım satım yapacağını bilemediğinde önemi çok daha iyi anlaşılacaktır” dedi.

İŞLEM HACMİ YÜZDE 40 DÜŞTÜ

İşlem hacmindeki düşüşün arkasında birden fazla sebep bulunduğuna dikkat çeken Zincircioğlu, “Üzüm işletmelerinin hemen hemen tamamı İzmir dışına, üretim bölgelerine taşındı. Bu durum işletmelerin doğrudan üreticiden satın alımlarının artmasına, tüccar ile borsa dışında alışveriş yapmasına zemin hazırladı. Sektörün en önemli aktörlerinden birisi olan TARİŞ, üreticiden aldığı ürünlerin çoğunluğunu ihracatçı firmalarımıza işlem salonumuzda satıyordu. Hatta bazı sezonlar salondaki işlemlerinin hemen hemen yüzde 30-40’ı TARİŞ satışlarından oluşurdu. Ancak, 2000 yılında Tarım Satış Kooperatiflerinin yasasında yapılan değişikliğin ardından, TARİŞ aldığı üzümün tamamını yurtiçi ya da yurtdışı piyasalara kendi satmaya başladı. Nitekim çok uzun yıllardır TARİŞ’in işlem salonumuzda önemli bir satış işlemi olmamıştır. Bu yıl alım yapmasa da TMO’da son yıllarda piyasanın önemli aktörlerinden birisi oldu. Üreticiden aldığı üzümleri kendisi doğrudan ihracatçı firmalarımıza satışını gerçekleştirdi. Son iki sezondur üretim miktarının yüzde 30-40’lara varan oranda gerilemesi de bu düşüşü hızlandırdı” diye konuştu.

DEĞERİNİ ANLAYACAĞIZ

Sektörün en önemli referans noktalarından biri olan Kuru Üzüm İşlem Salonu’nun ayakta kalması ve yeniden güçlenmesi için sektör paydaşlarını sorumluluk almaya davet eden Zincircioğlu, “Tüm bu süreç içerisinde yönetim kurulumuz üzüm salonumuzda işlemlerin devam etmesi için özverili bir şekilde çalıştı. 10 yıldan fazladır Sarıgöl, Alaşehir, Salihli, Turgutlu güzergahından haftanın belirli günlerinde borsamıza üzüm numunesi taşıyoruz. Doğru fiyatlama istikrarlı bir ticaret için ne kadar önemliyse, fiyat belirsizliği de ticarette en büyük handikaplardan birisi. Bu anlamda işlem salonlarımızın gördüğü hizmet belki varlığında anlaşılamayabilir. Ama olmadığında, fiyat tespit ve ilanı yapılmadığında kim hangi fiyatla alım satım yapacağını bilemediğinde önemi çok daha iyi anlaşılacaktır. Kuru Üzüm İşlem Salonu, borsamız için bir prestij sağlayabilir ama en önemli işlevi üretici, tüccar ve ihracatçımıza verdiği hizmettir. Bu nedenle tüm paydaşlarımızdan sorumluluk üstlenmelerini bekliyoruz” dedi.