Ege’de ihracat hedefi: 10 milyar dolar

KEMAL ÖZKURT – ÖZEL HABER- Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), geçtiğimiz günlerde tarım sektörüne ilişkin ihracat rakamlarını açıkladı. Buna göre; Türkiye’nin tarım sektörü 9,3 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek ilk çeyrek ihracatını yakaladı. Yılın ilk 3 ayında 2023’ün aynı dönemine göre yüzde 8,6 artan tarım ihracatı Türkiye’nin toplam dış satımından yüzde 14,6 pay aldı. Tarım bünyesinde faaliyet gösteren 10 sektörden 5’i ilk çeyrekte ihracat rekoru kırdı. Jeopolitik risklerin, küresel iklim krizi ve ülke ekonomisinde yaşanan resesyon sebebiyle ihracat rakamların yılın geri kalanında hangi yönde ilerleyeceği ise merak konusu oluyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak 2024 yılında da bu olumlu eğilimin devam edeceğini inandıklarını belirterek “Önümüzdeki süreçte yüksek teknoloji yatırımlar ve sürdürülebilirlik vizyonuyla 10 milyar dolarlık tarım ihracatına ulaşacağımızı öngörüyoruz” dedi.

EGE BÖLGESİ TÜRKİYE’NİN ŞAMPİYONU

Ege Bölgesi’nin 2023 yılında da tüm olumsuzluklara rağmen liderliklerini koruduklarını ve Ege İhracatçı Birlikleri’nin yüzde 8,8 artışla 7 milyar 315 milyon dolarlık ihracatla Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatının yüzde 20’sini tek başına gerçekleştirdiğini ifade eden Uçak, “Ege İhracatçı Birlikleri olarak 2023 yılında 18 milyar 259 milyon dolarlık ihracata imza attık. 12 İhracatçı Birliğimizin 7 tanesini tarım ürünleri ihracatçılarımızın kümelenmesi oluşturuyor. Türkiye, 2023 yılında yüzde 2,8 artışla 35 milyar dolarlık tarım ürünleri ihraç ederken, Ege İhracatçı Birlikleri yüzde 8,8 artışla 7 milyar 315 milyon dolarlık ihracatla Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatının yüzde 20’sini tek başına gerçekleştirerek Türkiye şampiyonu oldu. Ege Bölgesinde en fazla tarım ihracatımızı iller bazında değerlendirirsek; İzmir’in tarım ürünleri ihracatı 4 milyar dolar bandında. Her sene yüzde 10 civarında artış söz konusu. Manisa 932 milyon dolar, Muğla 797 milyon dolar, Balıkesir 334 milyon dolar, Denizli 334 milyon dolar, Aydın 330 milyon dolar, Uşak 78 milyon dolar, Afyon 70 milyon dolar, Kütahya 13 milyon dolar tarım ürünleri ihracatı gerçekleştirdi. Dünyanın tarım ambarı Ege Bölgesi olarak 2023 yılında da liderliğimizi koruduk. 2024 yılında da bu olumlu eğilimin devam edeceğine inanıyoruz. Önümüzdeki süreçte yüksek teknoloji yatırımlar ve sürdürülebilirlik vizyonuyla 10 milyar dolarlık tarım ihracatına ulaşacağımızı öngörüyoruz” diye konuştu.

ÜRÜNLERİN YÜZDE 30’U ZİYAN OLUYOR

Geçtiğimiz yıl küresel çapta yaşanan iklim koşulları sebebiyle birçok tarım ürününde rekolte kaybı yaşanmıştı. Tarım ürünlerinin sofraya gelene kadar yüzde 30’unun ziyan olduğunu dikkat çeken Başkan Uçak, hem israfın önlemesi hem de sürdürülebilirlik için otomasyon ve veri biliminin uygulanması gerektiğini söyledi. Dünyanın gıda tedarik güvenliğini geleceğe hazırlamak için üretim aşamasının üzerinde durulması gerektiğini dile getiren Uçak, “Sera gazı emisyonlarında en büyük payı yüzde 71 ile enerji kaynaklı emisyonlar alırken bunu yüzde 13 ile endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, yüzde 12 ile tarım ve yüzde 2,6 ile atık sektörü takip ediyor. Hem tarım makinelerinin imalatında hem de tarımsal girdilerin üretiminde harcanan enerji ve su verimliliğini artırabilmek için tarımsal faaliyetlerin son teknolojilerle optimize edilmesi gerekiyor. Tarımda kullanılan enerji en çok tarım makinelerinde, seraları ısıtma ve soğutma süreçlerinde, gübre ve ilaçlama uygulamalarında harcanıyor. Greentech yani yeşil teknoloji endüstrisi büyüyor. Küresel çevre teknolojileri pazar hacminin 2030’da 9,4 trilyon euroya yükselmesi öngörülüyor. Tarımla ilgili konuşmalarda en fazla Hollanda örneği verilir. Hollanda, ABD’den sonra dünyanın en fazla tarım ve gıda ürünü ihraç eden ülkesi. Aynı zamanda dünyanın en yenilikçi 5 ülkesi arasında. Hollanda sadece tarım ihracatında değil genel olarak da dünya ticaretinde önemli ülkelerden biri. Tarım sektöründe blockchain, büyük veri, yapay zeka büyük çaplı bir değişim yaratıyor” dedi.

YENİ YATIRIMLARA HER ZAMAN İHTİYAÇ VAR

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı ile açıkladığı tarımda enerji verimliliğini artırmak için 2030’a kadar gerçekleşecek 600 milyon dolar yatırımın ülkemiz için önemli bir kilometre taşı olacağı olacağını belirten Uçak, “Biz de EİB olarak pestisit ile mücadeleden gıda kayıplarını önlemeye kadar birçok projeye yatırım yapıyoruz. Üretimde kimyasal girdi kullanılmadan, her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretimin benimsenmesi için eğitim programları düzenliyoruz. Hem sanayi sektörlerimizle hem tarım sektörlerimizle sürdürülebilirlik odaklı URGE projelerimiz 150’ye yakın firmamızın katılımı ile başarılı bir şekilde ilerliyor. Hedeflerimize ulaşabilmek için yüksek teknolojili yatırımlarda, İyi Tarım Uygulamaları ve Organik Üretimde devlet teşvikleri oldukça önem arz ediyor. Tarımda lider bir bölge olarak Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na hizmet eden yeni yatırımlara her zaman ihtiyacımız var” şeklinde konuştu.

GIDA KAYIPLARI İÇİN YENİ PROJE

Ege İhracatçı Birlikleri olarak tarım sektöründe rekolte kaybının önüne geçmek, kalıntısız ve sürdürülebilir üretim için hayata geçirdikleri ve geçirmeyi planladıkları projeleri açıklayan Uçak, sözlerini şu ifadelerle sürdürdü: “Kalıntısız üretim için Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği olarak İzmir, Aydın ve Muğla illerinde toplam 17 bin 500 Akdeniz Meyve Sineği tuzağını ve Manisa ilimizde 50 bin sirke sineği tuzağını üreticilerimizin kullanımına sunduk. “Sürdürülebilirlik ilkesine” yönelik projelerimizden olan “Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz” projemizi 2023 yılında da ürün yelpazesini genişleterek sürdürdük ve kalıntı problemi yaşanan bölgelerimizdeki tespitlerimizi Bakanlıklarımıza rapor halinde sunduk. Yine “Gıda Kayıplarının Tespiti”ne yönelik Ege Üniversitesi ile yürüttüğümüz projemizi son aşamasına getirdik, onun da raporlarını yakın bir zamanda kamuoyu ile paylaşacağız. Gençleri tarıma kazandırmak için ilkini 2019 yılında gerçekleştirdiğimiz “3. Kuşak Tarım Girişimciliği” projemizin 2024 yılında kapsamını genişleterek genç üretici ve ihracatçıların yetişmesine katkı sağlayacağız. Geçtiğimiz günlerde Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliğimiz, UR-GE Projesiyle 619 UR-GE Projesi arasında Türkiye birincisi seçildi. Ticaret Bakanlığımız Birliğimizin UR-GE Projesindeki başarısını “UR-GE Projeleri İyi Uygulama Örneği Ödülü”yle onurlandırdı.”