Kültürel zenginliğimiz: Bitki çayları

YUSUF ÇAĞIRTEKİN- ÖZEL HABER

Kış aylarının soğuğunda sıcacık  bir bitki çayları hem içimizi ısıtır hem de hastalıklara karşı kalkan görevi görür. Kimi Bitki çayları,  hastalıkların vücudunuzda oluşturabileceği sorunlara karşı koruyabilirken   kimi çaylar da antioksidan etkisiyle ön plana çıkar . Çince ‘chai’ kelimesinden gelen çay, demlendiği bitkinin sahip olduğu yüzlerce farklı antioksidan, fitokimyasal bileşikler, mineral ve vitaminler sayesinde soğuk algınlığından korur, öksürüğü hafifletir, yeniden iyi hissetmenizi sağlar. Uzman Diyetisyen Derya Zünbülcan, kış ayları için yararlı bitki çaylarını ve etkilerini şu şekilde anlattı:

Adaçayı: Soğuk algınlığında, boğaz iltihaplarında, gaz ve şişkinlik gibi mide ve barsak sistemi sorunlarında etkilidir. Franjit, ginjivit gibi rahatsızlıklarda gargara amaçlı kullanılmaya müsait uçucu yağlar içerir. Hamileler adaçayından uzak kalmalıdır.

Anason: Soğuk algınlığı şikâyetlerini giderir, bulantı hissinin bastırılmasını sağlar,  emziren annede süt arttırır. Sabah akşam bal ile hazırlanan anason çayı öksürükte balgamı sökmek için birebirdir.

Ayva: Anason gibi öksürükte kullanılan bir başka şey ayvadır. İçerdiği siyanogenetik gilikozitler sayesinde öksürüğü durdurucu etkisi vardır. Ihlamur ile birlikte kaynatılırsa boğazın yumuşatılmasını sağlar.  Aşırısı zehirlenmelere yol açabileceği için kullanım miktarına dikkat edilmelidir.

Ekinezya: Üst solunum yolu enfeksiyonundan korunmak ve tedavisine yardımcı olmak amacıyla kullanılan önemli bir bitkidir. İçerisinde bulunan kafeik asit, klorojeik asit, çeşitli uçucu yağ asitleri, glikoprotienler, alkamitler  ile virüslerin öldürülmesinde etkilidir. Adaçayı ve ekinezya ile hazırlanan gargara boğazda iyi bir dezenfektan görevi görür.

Kuşburnu: Önemli bir C vitamini kaynağı olan kuşburnu böbrek taşının düşürülmesinde, soğuk algınlığının hafifletilmesinde, kilo kontrolünde önemlidir. Soğuk algınlığından korunmak için günde 1-2 fincan kuşburnu çayı içmelidir.

Bitki çayları konusunda da uyarıda bulunan Zünbülcan, “Bitki çaylarındaki bileşenler birbiriyle ve kullandığınız ilaçlarla etkileşime girebilir. Kullandığınız ilaç varsa uzmana danışmadan bitki çayı tüketiminden kaçınılmalıdır. Bitki çayı tüketiminin günde 2-3 fincanı geçmemesine dikkat edilmelidir” dedi. Hamileler içinde açıklamada bulunan Zünbülcan, “Hamilelik özel bir süreçtir. Yanlış bitki çayı kullanımı bebekte hasara, kimi zaman düşmeye neden olabilir. Hamile olan kişi bitki çayı kullanmadan evvel mutlaka bir uzmana danışmalıdır” diye konuştu.