Dünya ‘SEPSİS’ Günleri

YUSUF ÇAĞIRTEKİN-ÖZEL HABER

Bilindiği gibi dünyada her yıl 30 milyondan fazla kişide gözlenen, 5.5-8 milyon kişinin kaybına  neden olduğu tahmin edilen, görülme sıklığı her yıl yüzde 8-13 arasında artış gösteren, hastanelerde gerçekleşen her 2-3 ölümden birisinin kaynağı olduğu bildirilen SEPSİS, ülkemizin ve dünyanın çok önemli bir sağlık sorunudur. 2017 yılı başında konuyla  ilgilenen uluslararası sivil toplum kuruluşları, Yaşayan SEPSİS Kampanyası, Global SEPSİS Dayanışması ve dünyadaki diğer ilgili kuruluş ve kişilerin katılımı ile SEPSİS tanımlaması ve tedavisinde değişiklikler yapılmıştır. 26 Mayıs 2017 tarihinde Cenevre’de gerçekleşen Dünya Sağlık Asamblesinde alınan karar ile SEPSİS önemli hastalıklar listesine alınmış ve 13 Eylül Dünya SEPSİS Günü olarak resmen kabul edilmiştir. İçinde bulunduğumuz günlerin hepsinin SEPSİS Günü olarak değerlendirilmesi gerektiğini ve sadece bir güne indirgenmemesi gerektiğini vurgulayan Mustafa Torun, “Tabiri caiz ise bu hastalık bağışıklık sistemini resmen çökertmektedir. Kan zehirlenmesi olan SEPSİS’te  yalın anlatımla bağışıklık sistemi aşırı çalıştığı bilinmektedir. Bağışıklık sistemi şaşırması da diyebiliriz. Çünkü normal şartlarda bir enfeksiyonla başa çıkabilen ve savaşabilen bağışıklık sistemi, SEPSİS  durumunda bunu maalesef başaramamaktadır. Daha yoğun çalışmak durumda kalıp sonucunda tablo ağırlaşarak çoklu organ yetmezliğine kadar gidebilmektedir.

BÜTÜN BEDENE YAYILABİLİR

SEPSİS hastalığında ölüm oranlarının tüm teknik bilgilere rağmen hala yüksek olduğuna da dikkat çeken Mustafa Torun, “Bazen vücudumuz var olan enfeksiyona karşı koyabilmesine karşılık, enfeksiyona neden olan bakterinin salgıladığı toksinin yani zehirli maddelerin kan dolaşımına karışmasını önleyememektedir. Bu da kan zehirlenmesinin öteki türü olan (kana zehirin karışması anlamında ) Toksemiyi oluşturmaktadır. SEPSİS yerel midir? diye sorarsanız. Başlangıç yerel olup (Örneğin vücuttaki bir yara veya bir organdaki enfeksiyon gibi), kontrol altına alınmazsa bütün bedene yayılabiliyor. SEPSİS’e neden olan bakteri bedene çeşitli yollarla girebiliyor. Örneğin diş çekiminden sonra, açık bir yara ya da iç organlardaki bir enfeksiyon yoluyla bedene adım atabiliyor. Normal olarak akyuvarlar bakteriye karşı koyabilirler. Ama bakteriler akyuvarların direnme gücünü aşacak kadar çoğalmaları durumunda  bedene hızla yayılma yetenekleri vardır. SEPSİS veya septisemi belirtileri nedir hocam? diye sorarsanız hemen kısaca özetleyeyim. Ateş, genel durum bozukluğu, kan basıncı düşmesi, uykuya meyil, şok hali, çoklu organ yetmezliklerine ait bulgular aklıma ilk gelen belirtilerdir. İleri dönemlerde hastalar kaybedilebilir. Bu bulgulardan ateş ve bazı enfeksiyon göstergeleri  yaşlı hastalarda ve/veya bağışıklık sistemi yetersiz olanlarda  görülmeyebilir. Bu durumlarda tanı koymak zorlaşabilir.

CİDDİ SOLUNUM SIKINTISI

Hastalığın başka bulguları var olup olmadığına da değinen Mustafa Torun, “Biraz düşününce SEPSİS’te hastalar,  konuşmada güçlük, titreme veya yaygın kas ağrısı, idrar çıkaramama gibi sorunlarla da karşımıza gelebilir. Ciddi solunum sıkıntısı,  deride renk kaybı veya döküntüler gibi durumlarda olabilir. Yine akılda kalsın diye tekrarlıyorum, enfeksiyonla tetiklenen SEPSİS hastalığında esas sorun bağışıklık sistemine aşırı yükleme yapılmasıdır. SEPSİS herhangi bir enfeksiyonla başlayabilir. Bir kesik veya böcek ısırığıyla bile. Normalde Bunlardan biri başımıza geldiğinde bağışıklık sisteminiz devreye girip enfeksiyonun yayılmasını önler ve onu yok eder. Fakat enfeksiyonun vücutta hızlıca yayılması durumunda, bağışıklık sistemi buna çok büyük bir tepki gösterince, bu tepki vücutta yıkıcı sorunlar yaratır. Septik şok, organ yetmezliği ve hatta ölüm gibi sonuçlara yol açabilir” diye konuştu.