Beslenmenize dikkat!

ONURHAN ALPAGUT

Güneşin etkisini azaltması ile ısı değişimlerine maruz kalan cilt ve metabolizmanın, soğuk hava ile daha kolay mücadele etmek için yavaşlamaya başladığını belirten Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Uzm.Dr. Onur Oral, “Değişen hava koşulları, metabolik sistemimizi etkiler. Sonbahar, kışa uyum sürecinde metabolik sistemde değişiklik yaratır. Sıcak-soğuk geçişini sağlar. Vücut fonksiyonları ani bir biçimde değişen hava koşullarına uyum sağlayamaz. Belli bir geçiş süreci yaşanır. Özellikle hastalıklar bu dönemde meydana gelir” dedi.

DİRENCİNİZİ ARTIRIN

Kış aylarında sıcaklıkların düşmesi sebebiyle, yaşantımız ve beslenme alışkanlıklarımızın da değiştiğini ifade eden Oral, “Değişen hava koşulları, metabolik sistemimizi etkiler. Sonbahar, kışa uyum sürecinde metabolik sistemde değişiklik yaratır. Sıcak-soğuk geçişini sağlar. Vücut fonksiyonları ani bir biçimde değişen hava koşullarına uyum sağlayamaz. Belli bir geçiş süreci yaşanır. Özellikle hastalıklar bu dönemde meydana gelir. Yapılan araştırmalarda bu durumu destekler. Yaşlılar ve çocuklar bu dönemde daha sık hastalanır. Hastalıklara karşı önlemlerimizi almakla beraber beslenmemizde önem arz etmektedir. Ancak bu şekilde hastalıklara karşı direncimizi artırabiliriz” diye konuştu

ORANI DÜŞÜRÜYOR

Sağlıklı beslenmenin hastalıklara yakalanma olasılığını azalttığının altını çizen Uzm.Dr. Onur Oral, “Yeterli ve dengeli beslendiğimizde, hava koşulları nasıl olursa olsun, bağışıklık sistemimiz direncini artırır. Bununla beraber doğru beslenmeyi de bilmek lazım. Herhangi bir gıdayı tüketirken, bunun doğru beslenme olup olmadığını, beslenme bilinci ile anlamamız lazım. Son dönemde beslenme üzerine yapılan makale ve çalışmalar, yeterli ve dengeli beslenmenin hem metabolizmayı sağlamlaştırdığı hem de bireysel fonksiyonları geliştirdiğini kanıtlamıştır. Sağlıklı yaşlanmanın yolu da düzgün bir beslenmeden geçmektedir” diyen Oral, kış aylarında beslenme konusunda tavsiyelerde bulundu. Oral, “Özellikle 3 temel öğe olan karbonhidrat, protein, yağ dengeli ve orantılı alınmalıdır. Vitamin, mineral gibi hücreyi koruyan, savunmayı artıran gıdalar çokça tüketilmelidir. Vitamin alımından söz ettiğimizde ise sebze-meyve tüketimi ayrı önem teşkil etmektedir. Ülkemiz bu açıdan şanslıdır. Her türlü meyve ve sebze bulunmaktadır. Karbonhidrat, protein ve yağlarla beraber vitamin, mineraller dengeli alınırsa, oluşabilecek hastalıklara karşı önlem de almış oluruz” dedi.

BASİT KARBONHİDRAT TÜKETMEYİN

Protein, yağ, karbonhidrat dengesinin mutlaka sağlanması gerektiğini vurgulayan Oral, “70 kilo düzeyinde bir insan için konuşursak; burada karbonhidrat tüketimi yüzde 50-60 arasında olmalıdır. Bu rakam geneldir. Ancak kış aylarında bu oran artırılabilir. Yaz aylarında kişi 2 bin 500 kalori alıyorsa, kış aylarında bu düzey 2 bin 800’e kadar çıkabilir. Bu vücuda olumlu katkı sağlayacaktır. Termoregülasyonu artıracaktır. Kışın beslenmede karbonhidrat oranın artırılıyor olması, sizi korkutmasın. Sadece aldığınız karbonhidrata dikkat edin. Benim önerim compleks karbonhidrat türevleridir. Basit karbonhidrattan uzak durulmalıdır. Basit karbonhidrat ne kadar kan şekerini ani düzeyde yükseltse de bu artış hızla inişe geçip, tekrar bizi aç hissettirecektir. Fakat kompleks karbonhidratlar tam tersidir. Daha uzun vadede enerji tüketmemizi sağlayacaktır. Örneğin; tam tahıllı ekmek, pirinç, bulgur ve bakliyat ürünleri. Bunlar kana şekeri daha geç ve daha düzenli dozlarda vererek, kişinin kan şekerini daha uzun süre regüle eder. Beyaz ekmek gibi düşük kalitede karbonhidratların sıcak ve hızlı yenmesi kan şekerini bir anda yükseltip, kişiyi tok hissettirecek ancak tekrar kısa sürede acıktıracaktır. Bu ani çıkış ve inişler obezite konusunda bir risk almamıza neden olacaktır. İnsanların genelde kışın kilo alıyor olmalarının bir nedeni de kullandıkları karbonhidrat türünün kompleksten ziyade basit şekerlere yönelik olmasıdır. Örneğin; çay şekeri ve şekerli ürünler. Bunlar karbonhidratların basit türüdür. Mutlaka kaçınılmalıdır” diye konuştu.

YAĞDAN KAÇINMAYIN

Oral, “Yağ tüketimi, beslenmemizin yüzde 25-30 kapsaması gerekir. Yağlar, 1 gramında en çok kalori bulunduran besin grubudur. Yaklaşık olarak 9-10 kcal vardır. Artan kalori ihtiyacımızı karşılar. İç ısımızı artırır. Yağlarda kalori almak makul ve gerekli bir alışkanlıktır. Beslenmede proteinleri de atlamamak gerekir. Özellikle hücre yapılanması, direnç artışı konusunda bize destek sağlar. Bizim için rehber bir besin gurubudur. Bu bakımdan karbonhidrat ve yağdan beslenirken, yeterli kaloriyi alsak bile proteinsiz bir beslenmenin direnç konusunda olumsuz bir etkisi vardır. Bu açıdan önerilen oranlar kültürden, kültüre değişse de yüzde 20 civarında protein alınmalıdır” dedi.

EGZERSİZ ŞARTI

Üç temel besin türü olan karbonhidrat, protein ve yağın yanı sıra vitamin ile mineralin tüketimine vurgu yapan Oral, “Kalori açığının kapanmasının yanı sıra vücut direnç sisteminin artması konusunda sebze-meyveler bize yardımcı olur. Direnç bunlarla artırılır. Aynı zamanda anti oksidan diye adlandırılan bir grup vardır ki vücutta hücreye zarar verebilecek olan dışsal etkenlere karşı vücudu korur. Hücrenin bozulmasını engeller. Bunlar çoğunlukla sebzelerde bulunur. Örneğin turunçgiller, brokoli,dereotu, sarımsak, soğan bunlar aynı zamanda halkımızın kullandığı ve koruyucu gıdalardır. Hem halk tıbbı ve klasik tıp olarak faydaları kanıtlanmış ürünlerdir. Ülkemizde bol miktarda üretilir. Tüketimine özen gösterilmelidir. Bu beslenme ile birlikte vücuda metabolize olması konusunda egzersiz önemlidir. Fizik aktivite şarttır. Bilgisayar başında veya kapalı ortamda kalarak aldığımız gıdalardan fayda sağlayamayız. Bunlar fizik aktivite ile vücuda uygun hale getirilir” dedi.